Bütün beyin hüceyrələri eyni sürətlə qocalmır - Yeni ARAŞDIRMA

ABŞ Milli Sağlamlıq İnstitutunun araşdırması göstərib ki, beyin hüceyrələri qeyri-bərabər yaşlanır və bu proses ən sürətli hipotalamus bölgəsində baş verir. 

Sfera.az xəbər verir ki, bu barədə nəticələr Nature jurnalında dərc olunub.

İnstitutun direktoru Richard J.Hodes yaşlanmanın bir çox beyin xəstəlikləri üçün əsas risk faktoru olduğunu vurğulayıb. Alimlər yeni bir araşdırmada hansı hüceyrələrin daha həssas olduğunu öyrənməyə başlayıblar. Alimlər iki aylıq və 18 aylıq siçanlarda beyin hüceyrələrini öyrənmək üçün qabaqcıl genetik üsullardan istifadə ediblər. Onlar beynin ümumi həcminin 35%-ni əhatə edən 16 böyük sahəsini araşdırıblar.

Nəticələr göstərib ki, sinir dövrələri ilə əlaqəli genlərin aktivliyi yaşla azalır. Bu, təkcə neyronların özlərində deyil, sinir siqnallarını dəstəkləyən astrositlər və oliqodendrositlər kimi glial hüceyrələrdə də müşahidə olunur. Eyni zamanda, immun reaksiyalar və iltihabla əlaqəli genlərin fəaliyyəti, xüsusən də beyin damarlarının hüceyrələrində artır.

Alimlər yuxu, iştah, temperatur və maddələr mübadiləsi kimi orqanizmin fəaliyyətinin əsas aspektlərinə nəzarət edən beynin əsas sahəsi olan hipotalamusa xüsusi diqqət yetiriblər. Məlum olub ki, beynin üçüncü mədəciyinin ətrafında yerləşən hüceyrələr yaşa bağlı ən əhəmiyyətli dəyişikliklərə məruz qalır. Burada immun reaksiyalara cavabdeh olan genlərin aktivliyi artır, sinir əlaqələri ilə əlaqəli olanların aktivliyi azalır.

İşin nəticələri də beynin qocalması ilə maddələr mübadiləsi arasında əlaqəni təsdiqləyir. Əvvəlki araşdırmalar göstərib ki, kalori məhdudlaşdırılması hipotalamusa və onun hormonal fəaliyyətinə təsir edərək qocalmanı ləngidə bilər.

Alimlər vurğulayırlar ki, bu prosesləri və onların insan sağlamlığına təsirini daha yaxşı başa düşmək üçün daha çox araşdırmaya ehtiyac var. Lakin artıq aydındır ki, bu məlumatlar yaşa bağlı beyin xəstəliklərinin qarşısının alınması və müalicəsi üsullarının inkişafı üçün yeni üfüqlər açır.

İnci