Əməkhaqqının azalması pensiyaların da azalmasına əsas yaradır? - ŞƏRH
16:44 / 16.03.2021
2440
Azərbaycanda hər il pensiyaların məbləği orta əmək
haqqı səviyyəsindəki artım sürətinə uyğun olaraq indeksləşdirilir. 2020-ci ildə
orta əmək haqqı 11,4 faiz artdığından 2021-ci ildə pensiyaların sığorta hissəsi
də o qədər artırılıb.
Sfera.az Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən bildirir
ki, 2021-ci ilin yanvarında orta aylıq əməkhaqqı 3 faiz azalaraq 691 manata
enib. Nəzəri baxımdan ilin yekununda da əməkhaqqının azalması mümkündür.
Bəs, bu halda pensiyalar da indeksləşdirilərək azaldılmalıdırmı?
Bu haqda qanunvericilik nə deyir?
Pensiyaların indeksləşdirilməsi "Əmək pensiyaları
haqqında” Qanunla tənzimlənir. Adıçəkilən qanunun 29-cu maddəsi əmək pensiyalarının
indeksləşdirilməsi qaydasını müəyyənləşdirir.
Həmin maddəyə əsasən əmək pensiyasının sığorta hissəsi
ildə bir dəfə ölkə üzrə orta aylıq nominal əməkhaqqının müvafiq icra hakimiyyəti
orqanı (Dövlət Statistika Komitəsi) tərəfindən müəyyən edilən illik artım
tempinə uyğun olaraq indeksləşdirilir.
Qanunun tələbindən belə anlaşılır ki, orta
aylıq əməkhaqqı azaldıqda pensiyalar indeksləşdirilərək azaldıla bilməz. Çünki burada
əməkhaqlarının yalnız artım tempi nəzərdə tutulur. Əgər qanunda "əməkhaqqı səviyyəsindəki
dəyişikliyə uyğun indeksləşdirmə” qeyd edilsəydi, o halda, əməkhaqqının azalması
pensiyaların indeksləşdirilərək azalmasına əsas yaradardı.
Məsələn, qanuna əsasən sığortaolunanların fərdi
hesabının sığorta hissəsində qeydə alınan pensiya kapitalı ildə bir dəfə
müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən olunan istehlak qiymətləri
indeksinin illik səviyyəsinə uyğun olaraq indeksləşdirilir. Bu o deməkdir ki,
ölkədə qiymətlər artanda sığortaolunanların fərdi hesabının sığorta hissəsi artırılmalıdır,
azalanda isə azaldılmalıdır.
Vasif
