Çinin əməkdaşlıq təklifi “Taliban”ı xilas edəcəkmi? – “Bank hesabları dondurulub, pul yoxdur”
11:23 / 07.09.2021
1167
"Taliban ABŞ və NATO üzərində faktiki qələbə
çalaraq Əfqanıstanda nəzarəti ələ keçirsə də, idarəetmədə problemlərlə üzləşib.
Birincisi, ali savadlı əfqan
mütəxəssislərin bir hissəsi ölkəni tərk edib, yerdə qalan qismi də qaçmağa
çalışır. İkincisi, ölkədə maliyyə qıtlığı yaranıb, xaricdəki
bank hesabları dondurulub, insanlara isə dolanmaq üçün pul lazımdır, bank
sistemi çöküb”.
Sfera.az xəbər verir ki, bunu politoloq Elxan
Şahinoğlu deyib. Politoloq "Taliban"ın əsas ümidinin
xarici investisiyalar olduğunu bildirib:
"Taliban"ın bu vəziyyətdə əsas ümidi xarici investisiyalarıdır.
Ancaq indiki vəziyyətdə böyük dövlətlərin mütləq əksəriyyəti Əfqanıstana yatırım
qoymayacaq. Qərb dövlətlərinin "Taliban"la təmasları olsa da, bu hərəkatı rəsmən tanımır, Əfqanıstandakı səfirliklərini
Qətərə köçürüblər. "Taliban"ın daxili və
xarici siyasəti də bəlli deyil. Yeganə Çindir ki, ilkin şərt irəli sürmədən "Taliban"la əməkdaşlığı genişləndirməyə və Əfqanıstana yatırım
qoymağa hazırdır. Pekin bu məqsədlə bölgənin digər ölkələri
ilə də təmasları genişləndirib.
Çin və İran xarici işlər nazirləri bir neçə gün əvvəl
telefonla danışıblar. Nazirlər telefon söhbəti zamanı ikitərəfli əlaqələrlə
yanaşı Əfqanıstanla bağlı da geniş fikir mübadiləsi aparıblar. Nazirlər qeyd
ediblər ki, Çinlə İran Əfqanıstanda barışın əldə edilməsi üçün koordinasiyalarını
davam etdirəcəklər".
Politoloq rəsmi Çinin "Taliban"ın terrorçu qruplarla əlaqəsini kəsmək niyyətində olduğunu deyib:
"Pekinin əsas hədəflərindən biri "Taliban"ın terrorçu qruplardan uzaqlaşmasıdır. Çünki "Taliban”
keçmişdə müxtəlif terrorçu qruplarla, o cümlədən radikal uyğurlarla əməkdaşlıq
edib. Taliban Pekinə vəd verib ki, silahlı uyğurlarla mübarizə aparacaq və
onların Əfqanıstan ərazisində fəaliyyətinə imkan verməyəcək. Pekin bu vədə
inanmaqla yanaşı "Taliban"ın əməldə nə
edəcəyini müəyyənləşdirmək istəyir".
Ekspert Çin – "Taliban” idarəetmə formasının oxşarlığından danışıb:
"Pekin "Taliban"ın formalaşdırdığı
yeni hökumətlə əməkdaşlığa hazırlaşır. İdeologiayalar fərqli olsa da, Çində
hakim Kommunist Partiyası ilə "Taliban” idarəetmə baxımından bir-birinə yaxındır.
Hər ikisi idarəetmədə avtoritar metodlara əsaslanır. Çin Kommunist Partiyası
üçün fərqli fikirlər yaddır, tətbiq etdiyi qaydalar tənqid edilməməli və
iqtisadiyyat planlaşdırmaya tabe olmalıdır. "Taliban"ın idarəetməsində də fərqli heç nə yoxdur. Taliban əfqanların
sərt qaydalara tabe olmasını tələb edir, alternativ fikir mümkünsüzdür.
Əzizə Zeynal
Sfera.az 
