“İran ABŞ-nin təzyiqlərinə qarşı vaxt qazanmağa çalışır” - AÇIQLAMA

ABŞ prezidenti Donald Tramp İranla nüvə sazişinin bərpasına ümid bəsləyir. Əks təqdirdə, Tehranın ciddi fəsadlarla üzləşəcəyi bildirilir. Bu barədə Ağ Evin mətbuat katibi Karolin Levitt açıqlama verib.

Trampın sərt ritorikasının səbəbləri və İranın mümkün mövqeyi ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən Azərbaycan Yəhudi Media Mərkəzinin politoloqu Rüstəm Tağızadənin fikrincə, hazırda İran danışıqlar prosesində vaxt qazanmağa çalışır:

“Tramp İranın nüvə sazişini qəbul edəcəyinə ümid bəsləyir. Təbii ki, hazırkı danışıqlar raundlarında İran vaxt qazanmağa çalışır və buna da nail olur. Ancaq ABŞ-nin sərt ritorikası hələlik işə yaramır”.

Politoloq qeyd edib ki, İranda müxtəlif siyasi qruplar mövcuddur və bu qüvvələr arasında nüvə proqramına yanaşma fərqlidir:

“İranda həm sərt xətt tərəfdarları var, həm də orta xəttin təmsilçiləri. Sərt xəttin tərəfdarları düşünür ki, əgər uran zənginləşdirilməsə və nüvə silahı əldə olunmasa, bu rejimin sonu olacaq. Bu yanaşmanı daha çox öz maraqları üçün əsaslandırırlar. Orta xəttin tərəfdarları isə müəyyən uzlaşmadan yanadır”.

Trampın hələlik hərbi əməliyyat variantını ciddi düşünmədiyini bildirən R.Tağızadə, ABŞ-nin iqtisadi sanksiyalarla təzyiq mexanizmini aktivləşdirə biləcəyini vurğulayıb:

“Hazırda Trampın hərbi əməliyyat barədə düşündüyünü sanmıram. Amma əgər danışıqlar nəticə verməsə, ABŞ iqtisadi sanksiyaları yenidən tətbiq edə bilər”.
Politoloqun fikrincə, bu kontekstdə İsrailin də təsiri nəzərəçarpacaqdır:

“İsrail istəyir ki, ABŞ İrana daha çox təzyiq göstərsin. Yaxın Şərqdə hazırda bir dilemma yaranıb. ABŞ rəsmiləri hərbi əməliyyatları nəzərdən keçirsə də, statistika göstərir ki, uran zənginləşdirilən obyektlərin vurulması çətindir. Belə zərbələr üçün xüsusi bombardmançı təyyarələr lazımdır ki, onlar ABŞ müdafiə sənayesində mövcuddur. Amma müharibə aparmaq ABŞ-nin hazırkı maraqlarına uyğun deyil”.

Ekspert həmçinin qeyd edib ki, ABŞ üçün müharibə həm iqtisadi baxımdan, həm də insan resursları kontekstində ciddi yükdür:

“Müharibə həm iqtisadi güc, həm resurs, həm də insan itkisi deməkdir. Ona görə də indiki şəraitdə İran mümkün qədər vaxt qazanmağa çalışır”.

Bəsti Rəfizadə
Sfera.az