Bəzən məktəblilər arasında baş verən neqativ hadisələrin şahidi oluruq. Bəziləri iddia edir ki, bu məsələdə əsas iş valideynə düşür. Belə ki, valideynlər övladları ilə daha çox maraqlanmalı, nəzarətdə saxlamalı, hətta dərslərində oturmalıdırlar.

Bəs valideyn məktəbə gəlib övladının dərsində otura bilərmi?

Mövzu ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirib ki, qanunvericiliyə görə, bu barədə heç bir məhdudiyyət yoxdur:

“Təhsil haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanununun 34-cü maddəsində valideynlərin vəzifələri arasında övladlarının təhsil prosesinə nəzarət etmək, onların müvafiq hüquqlarını qorumaq, lakin məktəbin daxili nizamnamələrinə riayət etmələri qeyd olunur. Bu o deməkdir ki, valideynlər dərslərə qatıla bilər. Məktəblərdə valideynlərin dərslərə daxil olması üçün məktəb rəhbərliyindən icazə almaq tələb olunmur”.

K.Əsədovun sözlərinə görə, valideynlərin övladlarının dərslərində iştirak etməsinin həm müsbət, həm də mənfi tərəfləri var.Belə ki, müsbət tərəflərə valideynlərin tədris prosesi ilə tanış olması, valideyn-müəllim əlaqələrinin güclənməsi və şagirdin motivasiyasının artması qeyd oluna bilər:

“Valideynlər övladlarının öyrəndiyi materialları, müəllimlərin tədris metodlarını və ümumiyyətlə, sinifdəki mühiti yaxından izləyə bilər. Bu, onların övladlarının inkişafını daha yaxşı başa düşmələrinə və evdə əlavə dəstək göstərmələrinə kömək edə bilər. Bu proses müəllimlər və valideynlər arasında ünsiyyət və əməkdaşlığın güclənməsinə də səbəb ola bilər. Müəllimlər valideynlərdən əlavə dəstək ala bilər, valideynlər isə müəllimlərin övladlarına necə yanaşdıqlarını daha dəqiq görər. Bəzi hallarda şagirdlər valideynlərinin dərsdə iştirak etdiyini biləndə daha diqqətli və məsuliyyətli ola bilərlər. Bu da onların təhsildə uğurlarını artırmağa kömək edə bilər”.

Mənfi cəhətlər isə ondan ibarətdir ki, valideynin sinifdə oturması sinfin normal iş rejiminə mane ola, müəllim və uşaqlar üzərində əlavə təzyiq yarada bilər:

“Valideynlərin sinifdə olması bəzən şagirdlərin diqqətinin yayınmasına və dərs prosesində qarışıqlığa səbəb ola bilər. Xüsusilə, şagirdlər özlərini rahat hiss etmədikləri zaman bu, dərs keyfiyyətini aşağı sala bilər. Bəzi uşaqlar valideynlərinin sinifdə olması ilə daha çox stress keçirə bilər və bu da onların tədris prosesinə mənfi təsir göstərə bilər. Uşaqlar müəllim və valideynləri qarşısında ikiqat performans nümayiş etdirməyə çalışaraq həddən artıq gərgin ola bilər. Həmçinin müəllimlər də valideynlər dərslərdə iştirak etdiyi zaman özlərini rahat hiss etməyə bilər, bu da onların dərsi idarəetmə bacarıqlarına mənfi təsir göstərə bilər. Valideynlərin dərsdə olması müəllimləri tənqid olunma qorxusu ilə daha ehtiyatlı və stress altında işləməyə məcbur edə bilər”.

Ekspert qeyd etdi ki, dünya təcrübəsində valideynlərin sinif otaqlarında iştirak etməsi məsələsinə müxtəlif yanaşmalar mövcuddur:

“Məsələn, ABŞ-də bəzi məktəblərdə valideynlər övladlarının sinif fəaliyyətlərini müşahidə etmək üçün müəyyən günlərdə məktəbə dəvət olunurlar. Bu fəaliyyətlər “open house” (açıq qapı) və ya “parent observation” (valideyn müşahidəsi) adlanır və bu günlərdə valideynlər sinifdə oturaraq dərsləri izləyir, amma dərs prosesinə müdaxilə etmirlər.Finlandiya kimi təhsil sistemində isə valideynlərin dərs prosesinə daxil olması çox nadir hallarda baş verir. Finlandiyada tədris prosesi çox müstəqil olaraq həyata keçirilir və valideynlər əsasən məktəbdən kənarda ev tapşırıqları vasitəsilə təhsilə dəstək verir”.

K.Əsədov sonda vurğuladı ki, dünya təcrübəsinə və təhsil mütəxəssislərinin tövsiyələrinə əsasən, valideynlərin övladlarının təhsillərinə olan maraqları, evdə dəstəkləyici fəaliyyətlərlə davam etdirilməli və sinifdə fiziki iştirak daha məhdud şəkildə təşkil edilməlidir. Belə yanaşma həm tədrisin keyfiyyətini qorumağa, həm də valideynlərin övladlarının təhsil prosesinə daha aktiv və səmərəli şəkildə dəstək verməsinə imkan yaradır.

Firuzə Əliyeva

Valideyn övladının dərsində otura bilərmi? - Ekspert müsbət və mənfi tərəfləri AÇIQLADI