“Heç vaxt sizin qanınızdan kral olmayacaq” - Xorvatiya hökmdarı öz xalqını niyə lənətləyib?
Xorvatiya hələ də tarixi sirli olaraq qalır. Bu ölkə qeyri-müəyyənliklə örtülü, bir-birinə qarışmış faktlar və miflərin mürəkkəb şəbəkəsidir. İlk xorvat tayfalarının mənşəyi tarixi mübahisə mövzusu olaraq qalır.
Sfera.az bildirir ki, sehrli Xorvatiya 1244 ada, sehrli şəhərlər və heyrətamiz mənzərələri əhatə edən inanılmaz Adriatik sahil ölkəsi olmaq sayəsində səyahətçilərin diqqətini getdikcə daha çox cəlb edir.
Xorvatların slavyan irsinin miqyası və indiki Xorvatiyanı əhatə edən əraziyə miqrasiyası alimləri çaşdırmağa davam edir və çoxsaylı sualları cavabsız qoyur.
Xorvatiyanın tarixi hekayəsi təlatümlü dönüşlərlə yadda qalıb. Torpaqları maraqla qarşılanır və mübahisə edilirdi, Xorvat torpağında doğulub böyüyən sakinləri bir neçə suverenlik altında vətəndaşlığa sahib idilər.
Bu Osmanlıdan tutmuş Avstriya-Macarıstan İmperiyasına qədər bir sıra hökmdarlardan və ideoloji dəyişikliklərdən, kommunizmdən faşizmə, sosializmdən suverenliyə qədər, AB üzvlüyünə qədər davam edib.
Xorvatiyanın tarixi çətinliklərlə dolu olsa da, çoxlu maraqlı əfsanələri var. Onların arasında Kral Zvonimirin hekayəsi xüsusilə seçilir.
Xorvatiya kralı Zvonimir və ya Dmitar Zvonimir, 11-ci əsrdə Avropa tarixində nisbətən sabit bir dövrdə hökmranlıq edib. O, xeyirxahlığı ilə tanınan Xorvatiya Krallığını idarə edib, həm zənginlərə, həm də imkansızlara əl tutub, düşmənlərini məğlub edib. Onun populyarlığı bütün ölkəyə yayılıb.
Ancaq tarixi sübutlar kral Zvonimirin dönüş nöqtəsi ilə üzləşdiyini göstərir. Bizans hökmdarı və Papa ondan xristian missiyasına rəhbərlik etməsini xahiş ediblər. Zvonimir ordusunu Kosovo meydanına yığıb məqsədini açıqlayanda özünü xəyanətə uğramış hiss edən Xorvat xalqında məyusluq yaranırdı. Bu ixtilaf üsyana səbəb oldu, nəticədə yaralı və qəzəbli kral lənət oxuyub.
Ziddiyyətli dəlillərə baxmayaraq, 1089-cu ildə Kral Zvonimirin vaxtından əvvəl ölümü ilə bağlı vəziyyətlər qeyri-müəyyən olaraq qalır və bu günə qədərki şayiələri davam etdirir. Xorvatiyanın hökmdarı kimi onun sonu da heç də cazibədar deyildi. Çünki kral, Xorvat xalqına 1000 illik lənət yağdıraraq, onun gələcək minillikdə yerli xorvat tərəfindən müstəqil şəkildə idarə olunmayacağına dair sanki fərman verib ; bu əsrlər boyu Xorvatiya xarici hökmranlıq nəzarəti altında qorxunc bir öngörücülük oldu:
“Allah sizə lənət eləsin, bir daha sizin qanınızdan hökmdar olmayacaq!”
Kral Dmitar Zvonimirin zorakı ölümü fərziyələri müxtəlif orta əsr mənbələrində təsvir edilsə də, onların etibarlılığı şübhə altında qalır və bu, tədqiqatları da çətinləşdirir.
Bununla belə, 19-cu əsrdə bəzi xorvat tarixçilərinin ümumi fikri kral faciəsinin bu hekayəsinə intriqa əlavə edir.
Aysel
Sfera.az
