İlk hidrogen bombanın yaradıcısı vəfat etdi
İlk hidrogen bombasının dizayneri Riçard L.Qarvin mayın 13-də vəfat edib. Məşhur alimin 97 yaşı var idi. Alim ölümcül silahı cəmi 23 yaşında ikən yaradıb. İlk hidrogen bombası sınaqdan keçirildi, 1952-ci ilin noyabrında Enewetak Atollunda partladılıb.
Sfera.az bildirir ki, bir neçə ABŞ prezidentinə məsləhətlər verən tanınmış alim Riçard Qarvin bir çox başqa sahələr arasında nüvə silahı, fizika və hərbi texnologiyaya töhfələr verib. Amerika Alimləri Federasiyası tərəfindən saxlanılan Qarvin Arxivinə görə, o, 500-dən çox məqalə nəşr edib və 47 ABŞ patenti alıb.
1952-ci ilin noyabrında Enewetak Atollunda İvi Mayk kod adlı sınaq zamanı partladılmış və nüvə silahının gücünü ölçən ölçü vahidi olan 10,4 meqaton TNT istehsal edən ilk işləyən hidrogen bombasını hazırlayanda Qarvin cəmi 23 yaşında olub.
Qarvinin rolu 2001-ci ilə qədər layihədə iştirak edən Nyu Meksiko ştatındakı Los Alamos Milli Laboratoriyasındakı kiçik fiziklər, riyaziyyatçılar və mühəndislər dairəsi xaricində az tanınırdı.
ABŞ-ın 44-cü Prezidenti Barak Obama 2016-cı il noyabrın 22-də Vaşinqtonda Ağ Evin Şərq otağında keçirilən mərasimdə fizik Riçard Qarvinə Prezident Azadlıq medalını təqdim edib. Qeyd edək ki, Prezident Azadlıq Medalı Amerika Birləşmiş Ştatlarında ən yüksək mülki mükafatdır.
Obama öz sitatında Qarvinin ABŞ-ın müdafiə və kəşfiyyat texnologiyalarına əsaslı töhfələr verdiyini bildirib.
2002-ci ildə Qarvin Milli Elm Medalı, 2023-cü ildə isə elm və texnologiya sahəsində görkəmli liderləri tanıyan Vannevar Buş mükafatına layiq görülüb.
Riçard Qarvin heç vaxt hidrogen bombasını hazırlamağın o dövrdə dünyada və hətta həyatımda ən vacib şey olduğunu hiss etmədiyini bildirib. Alim 1984-cü ildə verdiyi müsahibədə:
"Düşünürəm ki, hidrogen bombası heç olmasaydı, dünya daha yaxşı yer olardı. Amma mən elə bilirdim ki, bombalardan çəkindirmək üçün istifadə olunacaq" - deyə bildirib.
Riçard Qarvin bir neçə ABŞ prezidentinin - Duayt Eyzenhauer, Con Kennedi, Lindon Conson, Riçard Nikson, Cimmi Karter və Bill Klintonun müşaviri olub. 2001-ci ilə qədər o, ABŞ Dövlət Departamentinin Silahlara Nəzarət və Yayılmaması üzrə Məşvərət Şurasının sədri olub. O, həmçinin ABŞ-ın Balistik Raket Təhlükəsini Qiymətləndirmə Komissiyasının üzvü idi.
Qarvin 1928-ci ildə Klivlenddə anadan olub və Nyu-Yorkun Skarsdeyl şəhərində yaşayıb. 70 illik həyat yoldaşı Lois ondan əvvəl vəfat edib. Cütlüyün üç övladı var idi.
Xanım
