Dünən Prezident İlham Əliyevin Türkiyə-Azərbaycan Universiteti ilə bağlı imzaladığı sərəncama görə universitetə tələbə seçimini müstəqil aparmaq hüququ verilib. 

Bəs bu nə deməkdir və nə vəd edir?

Mövzu ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirib ki, "Tələbə seçimini müstəqil aparma" ifadəsi, müəyyən bir təhsil müəssisəsinə tələbə qəbulunun, dövlətin və ya hər hansı mərkəzi qurumun müdaxiləsi olmadan, həmin universitetin öz qaydalarına və meyarlarına əsasən həyata keçirilməsini nəzərdə tutur. Yəni ali təhsil müəssisəsi tələbə seçim prosesini öz daxili qərarları ilə aparır və dövlətin qəbul imtahanı (məsələn, Dövlət İmtahan Mərkəzinin nəticələri) ilə bağlı mütləq şəkildə tənzimləmə tələb olunmur.

Ekspertin sözlərinə görə, burada bir neçə əsas məqam var:

“Öncəliklə, təhsil müəssisəsi tələbə qəbulunda öz şərtlərini və meyarlarını müəyyən edir. Bu, qəbul qaydalarının, imtahan tələblərinin, qiymətləndirmə meyarlarının universitet tərəfindən təyin olunduğunu göstərir.Adətən, Azərbaycanda tələbə qəbulu Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəfindən keçirilən mərkəzləşdirilmiş qəbul imtahanlarına əsaslanır. Amma "müstəqil seçim" hüququ veriləndə, universitet həmin imtahan nəticələrini mütləq qəbul etmək məcburiyyətində deyil və ya alternativ qəbul formalarını da tətbiq edə bilər (məsələn, daxili qəbul imtahanı, müsahibələr və ya beynəlxalq sertifikatlarla qəbul)”.

K.Əsədov qeyd edib ki, tələbə seçiminin müstəqil aparılması universitetin qəbul prosesinin açıq və şəffaf şəkildə öz standartlarına uyğun həyata keçirildiyini göstərir. Beləliklə, "tələbə seçimini müstəqil aparmaq" ifadəsi universitetlərin tələbə qəbulu prosesində daha çox səlahiyyətə və azadlığa sahib olmasını nəzərdə tutur.

Mütəxəssis bildirib ki, bu ifadə Türkiyə-Azərbaycan Universitetinə tələbə seçimi ilə bağlı yeni bir yanaşmanı nəzərdə tutur:

“Bu, Türkiyə ilə Azərbaycan arasında təhsil sahəsində əməkdaşlığın simvolu olaraq yaradılan birgə universitetdir. Burada hər iki ölkənin təhsil sistemlərindən bəhrələnərək müştərək təhsil proqramları həyata keçiriləcəkdir. Bu o deməkdir ki, Azərbaycanın ali təhsil müəssisələri də universitetin fəaliyyətində yaxından iştirak edir, bəlkə də, müəyyən fakültələr və proqramlar üzrə tədris və tədqiqat işlərinə qoşulurlar. Burada əsas məqam Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) qəbul imtahanlarıdır. DİM Azərbaycan Respublikasında ali təhsilə qəbul üçün standartlaşdırılmış imtahanlar keçirir. Bu imtahanların nəticələrinə əsasən, tələbələr universitetlərə qəbul edilir. Bu təklif də DİM-in nəticələrinə əsaslanaraq, Türkiyə-Azərbaycan Universitetinə tələbə seçiminin müstəqil şəkildə həyata keçirilməsini nəzərdə tutur.Bu, universitetin və ya həmin təhsil müəssisələrinin DİM imtahanlarının nəticələrindən istifadə edərək tələbə seçimini öz qaydalarına və meyarlarına uyğun həyata keçirməsi deməkdir. Yəni universitet dövlət tərəfindən tənzimlənmədən, öz daxili qərarlarına əsasən tələbə seçə bilər. Dövlət yalnız nəticələri təmin edir, lakin seçim prosesi tamamilə universitetin səlahiyyətindədir”.

K.Əsədov sonda vurğulayıb ki, bu sərəncam Türkiyə-Azərbaycan Universitetinə daha çox müstəqillik və seçim azadlığı verilməsi deməkdir. Universitet öz tələbə qəbul siyasətini sərbəst şəkildə müəyyənləşdirə bilər, lakin DİM tərəfindən keçirilən qəbul imtahanlarının nəticələrinə əsaslanaraq tələbə seçimində iştirak edəcək. Bu da universitetin milli təhsil sistemində mövcud olan qaydalardan kənara çıxmadan, öz qayda və prinsipləri ilə fəaliyyət göstərməsini təmin edəcək.

Firuzə Əliyeva