Alimləri təəccübləndirən siqnal: Hər 44 dəqiqədən bir təkrarlanır
NASA-nın “Chandra rentgen” teleskopu və Avstraliyada yerləşən ASKAP radio teleskopu tərəfindən aparılan müşahidələr nəticəsində elm adamları Samanyolu qalaktikasında yerləşən və “ASKAP J1832-0911” adlandırılan müəmmalı bir kosmik obyektin hər 44 dəqiqədən bir siqnal yaydığını aşkar ediblər.
Sfera.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, bu siqnallar təxminən iki dəqiqə davam edir və həm radio dalğalarında, həm də rentgen şüalarında müşahidə olunur.
Hadisə, elm dünyasında nadir rast gəlinən və “uzunmüddətli keçici mənbə” (LPT – Long-Period Transient) adlanan fenomenə aiddir. Belə obyektlər ilk dəfə 2022-ci ildə müşahidə olunmağa başlanıb və indiyədək yalnız 10 belə nümunə qeydə alınıb.
Lakin “ASKAP J1832-0911”, bu obyektlər arasında həm radio, həm də rentgen siqnallarını eyni anda göndərən ilk nümunə kimi seçilir.
Tədqiqat qrupunun rəhbəri, Curtin Universitetindən Zienq (Andy) Vanq bildirib ki, bu obyekt indiyə qədər tanınmış heç bir kosmik obyektə bənzəmir. Alimlər bu sirli mənbənin ya güclü maqnit sahəsinə malik neytron ulduzu (maqnetar), ya da ikili sistemdə yerləşən ağ cırtdan ola biləcəyini düşünür. Lakin mövcud elmi modellər bu qeyri-adi davranışı tam şəkildə izah edə bilmir.
Bu kəşf, ulduzların ömrünün son mərhələləri və onların enerji yayımı haqqında yeni biliklər əldə etmək üçün mühüm bir addım hesab olunur. Tədqiqatın nəticələri 2025-ci il 28 may tarixində nüfuzlu “Nature” elmi jurnalında dərc olunub.
Alimlər düşünür ki, bu cür obyektlərin daha çoxunun kəşfi, kainatın dərinliklərində hələ kəşf edilməmiş çoxlu sirli mənbələrin olduğunu göstərə bilər.
Bəsti Rəfizadə
Sfera.az
