Bakıda mənzil almaq üçün 16 il işləmək lazımdır – Digər ölkələrdə vəziyyət necədir?
Azərbaycan Mərkəzi Bankının “Maliyyə Sabitliyi Hesabatı”na əsasən, Bakı şəhərində ortaaylıq maaşla orta qiymətə mənzil almaq üçün 189 ay, yəni təxminən 15,7 il fasiləsiz işləmək tələb olunur. Qeyd edək ki, Bakıda ortaaylıq əməkhaqqı 1300 manat səviyyəsindədir. Vergilər və digər icbari ödənişlər çıxıldıqda xalis orta maaş 1100-1150 manata düşür. Bu qədər məbləğlə 189 ayda alına bilən mənzilin qiyməti isə 217 min manatdır.
Bəs digər ölkələrdə vəziyyət necədir? Orta əməkhaqqı ilə nə qədər müddətə mənzil almaq mümkündür?
Mövzu ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən iqtisadçı-ekspert Xalid Kərimli məsələ ilə bağlı açıqlamasında bildirib ki, bu tip hesablamalar mütləq şəkildə detallı və şəffaf şəkildə aparılmalıdır:
“Bu mövzu çox ciddi araşdırılmalıdır. Burada biz bilməliyik ki, Mərkəzi Bank bunu nə cür hesablayıb, hansı ölçüdə olan mənzili əsas götürüb, hansı ərazidə hesablayıb. Olduqca sual yaradan mövzudur”.
Ekspertin sözlərinə görə, beynəlxalq müqayisədə bəzi ölkələrdə mənzil daha əlçatan, bəzilərində isə kifayət qədər çətin əldə edilir:
“Ümumi şəkildə baxsaq, burada iki tip ölkə var – daha rahat əlçatan və gec əlçatılan. Məsələn, Amerikada 76 ay kifayət edir ki, 100 kvadratlıq mənzil alasan. Bu təqribi rəqəmdir və mənzilin orta qiymətindən söhbət gedir. Cənubi Afrikada bu göstərici 71 ay, Danimarkada 110 ay, İrlandiyada 123 ay, İsveçdə isə 129 aydır. Bunlar daha rahat əlçatan ölkələrdir”.
Amma daha çətin mənzil əldə edilən ölkələr də var. X.Kərimlinin qeyd etdiyinə görə, Nepalda mənzil almaq üçün 684 ay, Türkiyədə 631 ay, Slovakiyada isə 297 ay tələb olunur.
Ekspert söylədi ki, bu hesablamalar şərtidir və hər biri ayrıca təhlil edilməlidir:
"Bu rəqəmlər ölkələrdəki ortaaylıq gəlir və mənzil qiymətləri əsasında təxmini hesablanıb. Bu tip statistikalar ölkənin iqtisadi sabitliyi, əmlak bazarının şəffaflığı və sosial siyasəti ilə sıx bağlıdır. Azərbaycanda mənzil əlçatanlığının artırılması üçün isə uzunmüddətli strategiyalara ehtiyac var".
Bəsti Rəfizadə
