Çin avtomobillərinin bitməyən problemləri - Kəmiyyətdə qazanıb keyfiyyətdə uduzuruq...

Son illərdə Azərbaycana idxalı artan Çinin elektrik və hibrid modelli milli avtomobilləri ümidləri doğrultmur. Bu avtomobillərin yeni olmasına baxmayaraq daha tez sıradan çıxması, təmir xərclərinin yüksək olması və uzun vaxt aparması avtomobil istifadəçilərini məyus edir. 

Sfera.az bildirir ki, Çinin elektrik və hibrid avtomobillərinə tələbin yüksəlməsinin əsas səbəbi həmin avtomobillərin ucuz olması ilə bağlıdır. Almaniya, Cənubi Koreya və ya Yaponiyanın milli avtomobilləri ilə müqayisədə Çinin milli avtomobilləri 50, hətta 100 faiz ucuzdur. Çin avtomobillərinin həm ucuz, həm də yeni olması alıcılarda böyük maraq yaradır. 

Gömrük məlumatlarına əsasən, 2024-cü ilin 11 ayı ərzində ölkəmizə 25 523 ədəd elektrik və hibrid avtomobili gətirilib. Bunun 13 332 ədədi, yəni 52 faizdən çoxu Çindən alınıb. Çindən gətirilən elektrik və hibrid avtomobillərin əksəriyyəti məhz Çinin milli avtomobilləridir. Bu avtomobillərin yenilərinin qiyməti 25 min manatdan 150 min manata qədər dəyişsə də, alıcılar əsasən 25-50 min manat dəyərində olan Çin maşınlarına üstünlük verirlər.  

Ucuz alınan Çin avtomobillərin qısa müddət, məsələn 1-2 ildən sonra təmirə ehtiyacı yaranır, onların mexaniki hissələri tez sıradan çıxır. Avtomobil təmiri ilə məşğul olan ustaların sosial şəbəkələrdəki paylaşımlarından görünür ki, Çinin hibrid və elektrik maşınlarında müxtəlif xarakterli, o cümlədən proqram təminatı, işlək hissələrin nasaslığının pozulması kimi texniki problemlər yaranır. Şərhlərdən aydın olur ki, avtomobillərin tez-tez təmirə ehtiyacının yaranması ilə yanaşı onların ehtiyat hissələrinin tapılmasında da çətinliklər var. Adətən ehtiyyat hissələri xüsusi sifarişlə gətirilir ki, bu da təmir müddətinin iki, hətta üç ay uzanmasına səbəb olur.

Oxşar problemlər hətta rəsmi distributordan alınan avtomobillərə göstərilən servis xidmətlərində də görünür. Distributorlar avtomobillərin təmirini təşkil edə bilmir, ustalar yetəri qədər biliyə və təcrübəyə sahib olmurlar, servislərdə yetəri qədər ehtiyat hissələri tapılmır. Servislərdə əsasən cari xidmət (yağ, filtr dəyişdirilməsi və s.) üçün lazım olan ehtiyat hissələri var. Qalan hissələr isə lazım olduqda yalnız sifarişlə xaricdən gətirilir. Buna görə də qəzaya düşən avtomobil sahibləri əksər hallarda təmir üçün aylarla gözləməli olur. 

Bu səbəblər də Çin milli avtomobillərinin qiymətinin aşağı olmasına səbəb olur. Alıcılarda marağı yaratmaq üçün idxal və satışla məşğul olan şirkətlər Çinin milli avtomobillərini mümkün olduğu qədər aşağı qiymətə təklif edirlər. Çin avtomobilləri ilə bağlı yaranmış mövcud vəziyyət həmin avtomobillərin gələcəkdə satış imkanlarını məhdudlaşdıra bilər. Çünki alıcı üçün avtomobilin istifadə edildikdən sonrakı effektivliyi (performansı), dözümlülüyü, təmir xərclərinin az olması önəmlidir. Bu sınaqlardan yaxşı çıxan avtomobil markaları daim alıcıları cəlb edir. Hələlik, Çinin milli avtomobilləri bu sınaqdan uğurlu çıxa bilmir. 

Vasif