Valideynlərin övladlarının ixtisas seçiminə müdaxilə etməsi heç də normal hal kimi qiymətləndirilmir. Bəzi hallarda bu cür müdaxilələr uğurlu olsa da, bir sıra hallarda uğurlu alınmır, gənclərin sonrakı iş karyerasında çətinliklər yaradır.

Bu addım psixoloji cəhətdən də düzgün davranış hesab edilmir.

Sfera.az-a açıqlama verən psixoloq Vüsalə Əmiraslanova bildirib ki, bu kimi yanaşmalar bəzən övladların şəxsiyyət formalaşmasına və psixoloji rifahına ciddi təsir göstərir.

Onun sözlərinə görə, valideynlərimizin əksəriyyəti çata bilmədiyi müəyyən pillələrə sonradan övladlarının çatmasını istəyirlər ki, bu da bir çox hallarda yaxşı olmayan nəticələrə gətirib çıxarır:

"Təəssüflər olsun ki, valideynlərimizin əksəriyyəti “mənim övladım ən yaxşısı olmalıdır” düşüncəsi ilə yanaşırlar. Amma bu doğru deyil. Əsas məsələ, uşaqlarının qabiliyyət və bacarıqlarıdır. Bunu nəzərə almırlar”.

Psixoloqun sözlərinə görə, bu gün bir çox gənc artıq bu yanaşmaya qarşı çıxır, lakin ailə təzyiqi çox vaxt seçim azadlığını əlindən alır:

“Son vaxtlar uşaqların bir qismi artıq buna etiraz edir, amma bu o demək deyil ki, problem həll olunub. Əvvəlcə uşağın potensialını görmək və onu nəyə qadir olduğunu müəyyənləşdirmək lazımdır. Biz valideynlər qərar qəbul edən zaman uşağın fikrini, seçimini nəzərə almalıyıq”.

Ekspert qeyd edib ki, yönləndirmə ilə təzyiq arasındakı xətti düzgün ayırd etmək vacibdir:

“Həvəsləndirmək olar, amma istək uşağın özündən gəlməlidir. Əgər uşaq seçimini özü edirsə və həvəslə bu yola gedirsə, bizim məsləhətimizlə uğur qazana bilər. Amma bu, təzyiq formasında olmamalıdır. Çünki doğrudan da uşaq istədiyi yerdə olmayanda, bir müddət sonra ixtisasını, universitetini dəyişmək istəyir, ya da susaraq həyatına davam edir və müəyyən yaşdan sonra deyir ki, “mən olmaq istədiyim yerdə deyiləm””.

Bununla yanaşı, qərarsız və ya istiqamətə ehtiyac duyan uşaqlara valideynlərin kömək etməsinin əhəmiyyətini də vurğulayan psixoloq bildirib ki, bəzən uşaqlar qərarsız olur:

"O zaman valideyn təbii ki, istiqamət verə bilər. Amma bu zaman da hər şeyi izah edərək, övladı düzgün yönləndirmək vacibdir.
Gənclərin ixtisas və həyat yolu seçiminə dair verdikləri qərarlar onların gələcək psixoloji sağlamlığına birbaşa təsir edir. Bu səbəbdən valideynlərin məsləhət vermə ilə təzyiq göstərmə arasındakı incə xətti doğru anlaması mühüm əhəmiyyət daşıyır".

Bəsti Rəfizadə
Sfera.az

Gənclər kim üçün ixtisas seçir? - "Valideynlər öz arzularını diqtə edir"