Azərbaycanda 2023-cü ildə iqtisadi artım sürəti xeyli zəifləyib – RƏQƏMLƏR
2023-cü il Azərbaycan iqtisadiyyatında artım sürətinin xeyli dərəcədə zəifləməsi ilə yadda qalacaq.
Sfera.az xatırladır ki, iqtisadi artım sürəti 2021-ci ildə 5,6 faiz, 2022-ci ildə 4,6 faiz olduğu halda 2023-cü ildə iqtisadi böyümə 1 faiz, hətta ondan da bir qədər az ola bilər.
Cari ildə iqtisadi artım sürətinin xeyli zəifləməsinin səbəbi neft və qaz sektorunda artımın olmamasıdır. İlin 11 ayının nəticələrinə əsasən, neft-qaz sektorunda yaradılan dəyər real qiymətlərlə 1,6 faiz azalıb.
Neft-qaz sektorunda baş verən kiçilmə ümumən iqtisadi artım sürətini nəzərəçarpacaq dərəcədə zəiflədib.
Lakin qeyd edək ki, 2021 və 2022-ci illərdə iqtisadi artım sürətinin yüksək olması heç də neft-qaz sektorundakı vəziyyətlə bağlı olmayıb. Həmin illərdə iqtisadi böyümənin yüksək olması daha çox qeyri neft-qaz sektorundakı artımın sürətinin çox yüksək olması ilə əlaqədar olub.
2021-ci ildə iqtisadi artım neft-qaz sektorunda 1,8 faiz, digər sektorda 7,2 faiz təşkil edib. Məhz qeyri neft-qaz sektorunda böyümə sürətinin çox yüksək olması ümumən iqtisadi artımın 5,6 faizə çatmasına imkan yaradıb.
2022-ci ildə neft-qaz sektorunda yaradılan dəyər 2,7 faiz azalıb. Amma qeyri neft-qaz sektorundakı 9,1 faizlik artım hesabına ümumən iqtisadiyyat 4,6 faiz böyüyüb.
2023-cü ildə isə neft-qaz sektorunda istehsal 1,6 faiz azalmaqla bərabər, qeyri neft-qaz sektorunda artım sürəti xeyli zəifləyərək 3,2 faizə düşüb. Məhz qeyri neft-qaz sektorunda böyümənin nəzərəçarpacaq dərəcədə zəifləməsi ümumən iqtisadi artım sürətini 0,8 faizə qədər azaldıb.
Bu vəziyyət ondan xəbər verir ki, qarşıdakı illərdə də Azərbaycan iqtisadiyyatında artım sürəti əsasən qeyri neft-qaz sektorundan asılı olacaq. Qeyri neft-qaz sektorundakı vəziyyət ümumən iqtisadiyyatdakı artım imkanlarına təsir edəcək.
Ümumilikdə, 2015-ci ildə baş verən devalvasiyadan sonra Azərbaycan iqtisadiyyatında böyümə sürəti xeyli zəifləyib. Məhz artım sürətinin zəifləməsi ilə əlaqədar olaraq 2015-2023-cü illərdə iqtisadiyyatda cəmi artım 9 faiz təşkil edib ki, bu da inkişaf etməkdə olan bir ölkə üçün pis göstəricidir.
Vasif
