Dolların bahalaşmasının davam etməsi bir çox məhsulun qiymətinin enməsinə səbəb olur.

 
Sfera.az bildirir ki, beynəlxalq birjalarda bəzi məhsulların qiyməti məhz dollarla müəyyənləşir. Bu səbəbdən dolların məzənnəsi onların qiymətinə təsir etmək imkanına sahibdir. Dolların məzənnəsi ilə məhsulların qiyməti arasında əlaqə isə tərs mütənasibdir. Yəni, dollar ucuzlaşdıqda həmin məhsullar bahalaşır, dollar bahalaşdıqda məhsulların qiyməti enir. 

Hazırda dolların dəyəri 2002-ci ildən sonrakı ən yüksək səviyyəyə çatıb. Yalnız son bir ildə dolların kursu 21 faizdən çox yüksəlib. ABŞ valyutasının məzənnə dəyərinin bu dərəcədə yüksəlməsi istər-istəməz məhsulların qiymətinə azaldıcı təsir göstərir. 

Bəs dolların bahalaşması hansı məhsulların qiymətinə birbaşa təsir gücünə sahibdir?

Bahalaşan dollar ilk növbətə bank metallarının, yəni qızılın, gümüşün, platinin, bürüncün dəyərinə mənfi təsir göstərir.Son bir ildə qiymətli metallardan ən çox gümüş ucuzlaşıb. Onun qiyməti ilin əvvəlindən 20 faiz enib. Bir il əvvəl troyan unsiyasının (31,1 qramı) qiyməti 23 dollar olan gümüş hazırda 18,6 dollara satılır. Platinin dəyəri 11 faizdən çox düşüb. Bu qiymətli metalın bir troyan unsiyasının qiyməti 970 dollardan 852 dollara enib. 

Qızıl isə təxminən 10 faiz ucuzlaşıb. “Nəcib metal”ın qiyməti 1800 dollardan 1651 dollara kimi azalıb. Möhkəm dollar əlvan metallardan misin 24 faiz, alüminiumun 23 faiz, sinkin 16 faiz ucuzlaşmasına kömək edib. Xam neftin dəyərinin son bir ayda 16 faiz enməsində də dolların məzənnəsinin rolu var. Adıçəkilən məhsullardan başqa son bir ayda təbii qazın 25 faiz, pambığın 21 faiz qiymət itkisində də dolların payı danılmazdır. 

Ümumilikdə, dolların bahalaşması dünyada əmtəə bazarlarında qiymət səviyyəsinin aşağı düşməsini asanlaşdırır. Son bir ayda əksər məhsulun dəyərinin düşməsinin də bu amillə əlaqəsi var. Buna görə də, əgər dollar indiki kimi bir neçə ay yüksək məzənnə dəyərinə sahib olarsa, məhsulların dəyərinin enməsi davam edəcək.

Vasif,
Sfera.az