Sudandakı müharibə bütün dünyada, o cümlədən ABŞ-da qida və kosmetika istehsalına təhlükə yaradıb. Sudandakı hərbiləşdirilmiş RSF (Sürətli Dəstək Qüvvələri) qrupu soda və şokolad barlarının istehsalında əsas tərkib hissəsinə - "ərəb saqqızı"nın istehsalına təhlükə yaradır.

Sfera.az bildirir ki, ərəb saqqızı və ya akasiya dünyanın ən vacib maddələrindən biridir.

Bu maddə “Coca-Cola”dan “Danone” yogurtlarına, “M&M”lərə, dərman vasitələrinə və kosmetikaya qədər hər şeydə istifadə olunan təbii emulqatordur.

Yapışqan ağac şirəsi olan ərəb saqqızı bütün dünyada istehlak məhsullarında və məişət brendlərində üzvi emulqator kimi çıxış edir. ABŞ-ın soyqırım törətməkdə ittiham etdiyi Sudan milisləri tədarük zəncirinin əsas hissələrinə nəzarət edir. Çünki bu inqrediyentin 70%-ni məhz Sudan istehsal edir.

Hişam Salih Yaghoubun şirkəti “Afritec” ən böyük təchizatçılardan biridir. O, limana ərəb saqqızı yük maşınlarını çatdırmaq üçün Sudanda fəaliyyət göstərən yarımhərbi qrupa minlərlə dollar ödəyib.

Yaghoub (Yaqub) ABŞ-ın yanvar ayında 12 milyon insanı didərgin salan və ən azı 150.000 insanın ölümünə səbəb olan vətəndaş müharibəsində soyqırım törətməkdə ittiham etdiyi Sürətli Dəstək Qüvvələri milisləri haqqında "Cəncavidlər çox pul ödəməlidirlər" deyib. O deyir ki, o, mütəmadi olaraq hər yük maşını üçün onlara təxminən 2500 dollar ödəyir. Sürücülər girov götürüldükdə isə daha da çox olur.

Ərəb saqqızı Afrikada - Seneqaldan Keniyaya qədər yayılsa da, lakin əsasən Sürətli Dəstək Qüvvələri tərəfindən idarə olunan cənub Sudanın 200.000 kvadrat mil qum kəmərində böyüyən milyonlarla akasiya ağacı istehsalın əsasını təşkil edir.

İndi, dünyanın ən böyük humanitar böhranına səbəb olan Sudanda müharibənin başlamasından iki il sonra, Sudanda tədarük zənciri izlənilə bilməz.

Avropa və ABŞ-dakı şirkətlərə ildə təxminən 4000 ton saqqız ixrac edən “Albakry Factory for Packing & Preparing” ərəb saqqızının kommersiya məsləhətçisi Maysara Elawad, "Ərəb saqqızı yoxa çıxsa, “Coca-Cola” formulası fəaliyyətini dayandıracaq. Bu, artıq “Coca-Cola” olmayacaq deməkdir"-deyə bildirib.

Məhsullarında "ərəb saqqızı" istifadə edən şirkətlər isə ya “Coca-Cola” kimi şərh verməkdən imtina edir, ya da “Nestle” kimi qaçaraq cavab verirlər.

Təbii emulqator əsasən Darfur, Şimali və Qərbi Kordafan bölgələrində istehsal olunur və sonra Avropa və ABŞ-a ixrac edilir.

Sürətli Dəstək Qüvvələri sözçüsü onun döyüşçülərinin ərəb saqqızı təchizatçılarından pul oğurladığını və ya pul qopardığını inkar edir. Bununla belə, jurnalistlər qeyd edirlər ki, Sürətli Dəstək Qüvvələri akasiya bağlarını yandırıb, fermerləri öldürüb və Sudanın paytaxtı Xartumdakı anbarlardan minlərlə ton saqqızı, o cümlədən Yaqubun sözlərinə görə, 3000 tonu “Afritec”dən talan edib.

Sudan Ticarət Palatasının və Sudan Qum Ərəb Assosiasiyasının üzvü Bəşir əl-Kinaninin sözlərinə görə, müharibə başlayandan bəri 30 min tondan çox qiymətli inqrediyent talan edilib. Bu o deməkdir ki, ərəb saqqızı Sudanı tərk etdiyi yerdə müharibə cinayətləri ilə əlaqəli şəxsləri zənginləşdirə bilər.

Ərəb saqqızı min illərdir istifadə olunur: Daş dövrü Afrikasında yapışqan kimi, Çin Neolit dövrü katiblərinin boyalarında, Misir fironlarının mumiyalarını mumiyalaşdırmaqda və Kraliça I Elizabet və Kleopatranın istifadə etdiyi dodaq boyasını gücləndirmək üçün. Yunanlar ondan xoraları müalicə etmək üçün; köhnə ustalar isə Rembrandt - boyalarını qarışdırmaq üçün istifadə ediblər.

Son onilliklərdə qlobal qida şirkətləri üçün ərəb saqqızı o qədər vacib olub ki, onlar Bill Klinton administrasiyasına 1997-ci ildə terrorizmi himayə etdiyinə və Usamə bin Ladenə təhlükəsiz sığınacaq təmin etdiyinə görə Sudana qarşı tətbiq olunan geniş sanksiyalardan ərəb saqqızını istisna etmək üçün uğurla lobbiçilik ediblər. “Cargill” də daxil olmaqla şirkətlər sintetik alternativlər hazırlasalar da, onlar ya Port Sudandan, ya da qonşu ölkələr vasitəsilə qaçaqmalçılıq yolu ilə gətirilən mövcud vəhşiliklər fonunda Sudandan sızmağa davam edən təbii ərəb saqqızını əvəz etməyiblər.

Xanım

Sudandakı müharibə səbəbindən dünya Coca-Cola, şirniyyat və yoqurtsuz qala bilər