-  Bəs sizə yeni  şəhər salmaq üçün boş  sahə versəydilər, onu hansı üslubda tikib, hansı şəhərə oxşadardınız? 

- Mənə ayrılan həmin məkanı tamamilə şəhərsalmanın bütün qaydalarına əməl etməklə salardım. Mən yəqin ki, o şəhəri salarkən Azərbaycanın klassik memarlarının üslubunu, tərzini əsas götürərdim. Təsəvvür edin, şəhərin bir prospektini 11-12-ci yüzilliyin memarlığında, digərini 15-16 və başqa bir prospekti isə 19-cu yüzilliyin sonu, 20-ci yüzilliyin başlanğıcında Bakıda vüsət almış üslübda salardım. Həmin şəhərin baş planında Azərbaycan klassik memarlığının əsas götürüldüyünü bildirərdim. 

- Şəhərimizdə ucaltdığınız heykəl marağa səbəb oldu. Heykəl hansı mesajı verir, özündə nələri ehtiva edir?

-Heykəli "Sülhsevərlər", "Zəhmətkeşlər"  heykəli adlandırardım. Heykəl birbaşa olaraq sumqayıtlıları, onların əməksevərliyini, sülhpərvərliklərini ifadə edir. Heykəldə qadın və kişi fiquruna yer verilməsini gender bərabərliyinə örnək kimi göstərə bilərik. Müvafiq olaraq onların əllərində günəş və ay tutmaqları Sumqayıt sakinlərinin gecə-gündüz əməklə məşğul olmalarına, heykəlin üzərində uçan formada təsvir edilmiş 7 göyərçin isə şəhərin 70 illiyinə bir işarədir. Diqqət etsəniz, heykəli alov dilimləri formasında təsvir etmişəm. Burada isə Azərbaycanın "Odlar yurdu" olmağına işarə vurmuşam.  Heykəl nerj materialından hazırlanıb. Həmin material isə hər zaman canlılığı və möhkəmliyi, dözümlülüyü ilə seçilir. Heykəlin digər bir fərqliliyi isə onun üzərinə düşən günəş şüasından, ətrafın parlaqlığından, günün saatlarından asılı olaraq çeşidli rənglərdə görünə bilmə qabiliyyətidir. 

-  Daha hansı tanınmış heykəllərin müəllifisiniz?

- Gəncə şəhərində qoyulan "Əli və Nino" heykəlinin müəllifiyəm. Həmin adı çəkilən heykəl də Sumqayıtdakı abidə ilə eyni materialdan-paslanmayan poladdandır. Daha sonra paytaxtımızda "Sarı Gəlin" abidələr kompleksi qoyulacaq ki, onu da mən layihələndirib işləyirəm. "Sarı Gəlin" abidə kompleksi musiqili fəvvarələr içində salınacaq və 7.5 metr hündürlükdədür. Həmin heykələ yaxınlaşdıqca "Sarı Gəlin"in musiqiləri altında fəvvarələr işə düşür. "Sarı Gəlin" abidə kompleksinin ucaldılması eyni adlı xalq mahnısının bizim olmasına daha  bir tutarlı cavab olar. Ümumiyyətlə, heykəllər qədər dünya ictimaiyyəti ilə, turistlərlə təmas qurub danışa bilən ikinci bir vasitə yoxdur. Məhz bu, heykəltəraşlığı, bu sahəni mənə daha da sevdirən səbəblərdəndir. Hər hansı heykəl xalqın tarixini, mədəniyyətini, dünyagörüşünü dünyaya çatdıran ən tutarlı vasitələrdəndir. Heykəllərin ən böyük özəllikləri sırasında bunu söyləyə bilərdim ki, onlar əşya da olsa, cansız olsalar da, dünyanın bütün canlıları ilə ünsiyyət qurub danışa bilirlər. Xalq özünü məhz yaratdığı heykəllərlə də dünyaya təqdim edə bilir. 

- Necə düşünürsünüz, Sumqayıt torpaq quruluşu və coğrafiyasına görə göydələnlər şəhəridirmi və ya maksimum neçə mərtəbəli binalar ucaltmaq olar?

-Artıq elmlə birgə memarlıq da o dərəcədə irəliləyib ki, tikilinin özülünə müəyyən konstruksiyalar yerləşdirməklə binanı istənilən seysmoloji şəraitdə olan əraziyə uyğun ucaltmaq olar. Belə olan halda isə tikilən binaların hündürlüyü elə də böyük rola malik olmayacaq. 

- Bu gün yetişən yeni nəsil gənc memar və heykəltəraşlardan razısınızmı?

-Bu gün ölkəmizdə gənc dizayner, memar məktəbi formalaşmaqdadır. Xüsusilə də, hekəltəraşlıq işinə çox böyük maraq var. Yeni, modern üslubda binaların çertyojunu, formasını işləyib hazırlamaqda həvəsli və bacarıqlıdırlar. Ümumiyyətlə, çağdaş dünyada köhnə tipli heykəllərdən daha çox modern üslubda ucaldılmış əsərlərə üstünlük verilir. İnsan beyni hər bir şeydə, o cümlədən heykəltəraşlıqda da yeniliklər tələb edir. Müasir İncəsənət Mərkəzində gənclərin tez-tez sərgilərinə yer verilir. Orada uşaqlar adi məftildən elə bir mücərrəd anlam bildirən iş ərsəyə gətirirlər ki, insan heyrətə gəlir. Gənclərimizdə olan bu kreativlik, fantaziya gücü, müxtəliflik bizə memarlığımızın gələcəyinə ümidlə baxmağa əsas verir. 

- Memarlıqda yeniliyin, yoxsa klassikanın vurğunusunuz?

-Mən özüm hər zaman işlərimdə modernliyə üstünlük verirəm. Ancaq bununla yanaşı modernliyin arxasında klassizmi də unutmamağa, ona yer verməyə çalışıram. Çünki milli memarlıq üslubundan bəhrələnərək yaradılan heykəl özü də bir neçə on ildən sonra klassik əsər səviyyəsinə yüksələ bilir. 

-  Özünüzün ən çox bəyəndiyiniz heykəl və bina hansıdır? 

-Mənim ən çox bəyəndiyim heykəl gürcü həmkarım Tamara xanımın Batumda ucaltdığı "Əli və Nino" heykəlidir. O ilk dəfə həmin işlə heykələ hərəkət kreativliyini və kəşfini gətirdi. Mən də işlərimdə məhz həmin yaradıcılıqdan bəhrələnməyə çalışıram. Son illərdə ən çox bəyəndiyim bina isə əfsanəvi memar Zaha Hədidin Bakıda inşa etdiyi Heydər Əliyev Mərkəzidir. Bu bina yəqin ki, çoxları bilir ki, Ulu Öndərin imzasının formasında tikilib. Bu da adıçəkilən binaya ayrıca əzəmət, vüqar verir. Belə binanı isə, hər memar yox, sadəcə Zaha Hədid kimi əfsanə ucalda bilərdi. Bununla yanaşı, bu bina müxtəlif rakursdan baxanda müxtəlif təbiət olaylarına - başı qarlı dağlara, aysberqə və okeanın iri dalğalarına bənzəyir. 

- Yaratdığınız heykəllərə ruh verə bilirsinizmi? Ümumiyyətlə, bu, memar üçün nə qədər önəmlidir?

 - Heykəllərə ruh yox, sadəcə elə cizgilər verməyə çalışıram ki, ruh yüksəkliyi yaratsın. Məncə, yaratdığım, müəllifi olduğum əsərlər insanların, könüllərini, iç dünyalarını oxşayıb, ruh yüksəkliyi verə bilir.

- Heykəltəraşlıqda ən sevdiyiniz material hansıdır? 

-Tarix boyu heykəllərin yaradılmasında vulkandan əmələ gələn materiallardan, qranitdən, tuncdan, mərmərdən, metaldan istifadə olunub. Mənim ən sevdiyim, üstünlük verdiyim material isə nerjdir. Mən Gəncədə "Əli və Nino", Sumqayıtda "Sülhsevərlər" heykəlini də o materialdan hazırladım. Həmin materailın günəş şüaları düşərkən, günün müxtəlif vaxtında müxtəlif şəkilə boyanmasını çox sevdiyimdən, düşünürəm ki, bu, heykələ xüsusi gözəllik verir və işlərimi həmin materailla işləməyə üstünlük verirəm. 

( "168 saat" qəzeti)

Müsahibəni hazırladı : Səbuhi Allahverdizadə