"Azərtac"dan TASS-ın Xankəndi ilə bağlı təxribatçı addımına - CAVAB

"Azərtac" xəbər agentliyi iyulun 31-də Rusiya Federasiyasının TASS xəbər agentliyində “Stepanakertdə Ayvazovskinin abidəsi söküldü” başlığı ilə dərc olunan xəbərlə bağlı məlumat yayıb.

Sfera.az xəbər verir ki, məqalədə Rusiya xəbər agentliyinin "Xankəndi" adını təhrif etməsinin dostluq və əməkdaşlığa zidd olmasından danışılmaqla yanaşı, şəhərin adının etimologiyası, onun necə "Stepanakert" adlandırılması və tarixi adının bərpası prosesindən danışılır.

Məqaləni təqdim edirik:

"Xəbərin özündən də aydın olduğu kimi, AZƏRTAC-ın uzun onilliklər ərzində ardıcıl olaraq yaxşı, tərəfdaş və hətta dostluq əlaqələrini qoruyub saxladığı, dəyərləndirdiyi agentliyin rəhbərliyi qəfildən əvvəlki məcrasını dəyişərək, çoxdan atılmış “Stepanakert” toponimini tarixin zibilliyindən çıxarıb. Amma bu yaxınlarda agentlik öz hesabatlarında şəhərin rəsmi və tarixi adından – Xankəndi (məsələn, iyulun 19-da, 24 iyul və s.) istifadə edib. TASS-ın divarları arasında Azərbaycan xalqına yad olan köhnə adı dirçəltmək cəhdi çaşqınlıq yaradıb və ədalətli sual doğurub: Son bir həftədə qəfil nə dəyişdi ki, Rusiya dövlət xəbər agentliyinin keçmiş sovet dövründən qalan toponimi “diriltməyə” qərar verdi?

Xankəndi XVIII əsrin sonlarında yaranmış yaşayış məntəqəsinin tarixi adıdır. Azərbaycan dilindən tərcümədə “Xan kəndi” deməkdir. Xankəndində İbrahim Xəlil xanın mülkü var idi, orada hökmdarın Qarabağ atları sürüsü saxlanılırdı.

1923-cü il iyulun 7-də ölkənin bolşevik rəhbərliyi tərəfindən özlüyündə saat bombasına çevrilən və Ermənistan-Azərbaycan inzibati-ərazi demarkasiyasında ədalətsizliyin və balanssızlığın əsasını qoyan Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti (DQMV) yaradıldıqdan sonra muxtariyyət şəhəri yenidən muxtariyyət mərkəzinə çevrildi. Həmin il avqustun 10-da “Stepanakert” sovet tarixşünaslığında yazıldığı kimi - “Bakı Kommunasının rəhbəri” - əslində isə Azərbaycan xalqının qanlı cəlladı olan Stepan Şaumyanın şərəfinə belə adlandırılmağa başladı.

1991-ci il noyabrın 26-da Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin qərarı ilə şəhər əvvəlki tarixi adına qaytarıldı.

2023-cü il oktyabrın 15-də isə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev şəhərin baş meydanında Azərbaycan Respublikasının dövlət bayrağını qaldırdı, 2024-cü il fevralın 7-də sonuncu prezident seçkiləri günü bu şəhərdə səs verdi və seçki qutusuna atdığı bülleteni “erməni separatçılarının tabutuna atılan son mismar” adlandırdı.

TASS-ın bugünkü hesabatının başlığı və mətni Azərbaycan cəmiyyətində çaşqınlıq və hətta hiddətə səbəb olub. Rusiya dövlət mediasının rəhbərliyinin əvvəlki kursdan getməsi bizim agentliklərimiz və komandalarımız arasında ənənəvi dostluq münasibətlərinə xələl gətirir, bütün Rusiya media məkanına təhlükəli siqnal göndərir. Yalnız xoşməramlılığı və iki qurumumuz arasında çoxillik əlaqələri saxlamaq istəyini rəhbər tutaraq AZƏRTAC TASS-dakı həmkarlarını gələcəkdə belə hərəkətlərdən çəkinməyə və mümkün fikir ayrılıqlarını dərinləşdirmək əvəzinə bütün səyləri münasibətlərin yaxşılaşdırılmasına yönəltməyə çağırır.

AZƏRTAC öz növbəsində bildirir ki, agentlik rusiyalı həmkarlarının buraxılmış səhvi düzəltməsini gözləməklə yanaşı, TASS ilə yaxşı münasibətləri davam etdirməyə sadiqdir. Əgər Azərbaycan tərəfi "TASS"dan qarşılıqlı anlaşma görməsə, o zaman biz Kalininqrad (Köniqsberq), Volqoqrad (Sarısu), Qroznı (Solja-Qala), Novorossiysk (Sudjuk-Kaleak) şəhərlərinin tarixi adlarını xatırlamağa və istifadə etməyə məcbur olacağıq.