Rusiya-Ukrayna müharibəsi ilə başlayan qlobal qarşıdurmalar dalğası tədricən dünyanın müxtəlif regionlarına yayılır. Yaxın Şərqdə, Afrikada, Asiyada bir sıra münaqişələr, regional savaşlar və silahlı toqquşmalar baş verib. Son olaraq, Kamboca ilə Tayland arasında baş verən silahlı insident də bu prosesin tərkib hissəsi kimi qiymətləndirilir.

Məsələ ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən politoloq Məhəmməd Əsədullazadə dünyada siyasi nizamın pozulduğunu və yeni güc mərkəzlərinin formalaşdığını bildirib. Onun sözlərinə görə, Rusiya-Ukrayna müharibəsi ilə bərabər dünyada əvvəlki siyasi nizam çöküb:

“Rusiyanın Ukraynaya hücumu ilə beynəlxalq nizam alt-üst oldu. Soyuq müharibədən sonra müəyyən sabitlik dövrü yaşanırdı, lakin indi bu sabitlik yerini qarşıdurmalara və müharibələrə verib”.

Politoloqun fikrincə, Çin və Rusiya kimi ölkələrin regional və qlobal hegemonluq iddiaları, ABŞ-nin Sakit okean hövzəsindəki təsirini artırmaq cəhdləri, habelə NATO-nun fəallığının artması yeni qarşıdurmaların əsas səbəbləridir:

“Dünyada yeni güc bölgüsü formalaşır. Çin öz təsir zonasını genişləndirmək istəyir, ABŞ və müttəfiqləri isə buna qarşıdırlar. Bunun nəticəsində müxtəlif regionlarda silahlı toqquşmalar yaranır. Çin yarımadasında yaşanan gərginliklər, İsrailin Qəzzada apardığı hərbi əməliyyatlar, Yəməndə Husilərin İsrailə qarşı hərəkətləri, Tayland-Kamboca qarşıdurması da bu prosesin hissələridir”.

Ekspert həmçinin qeyd edib ki, böyük güclər artıq sadəcə təsir dairələrini genişləndirməklə kifayətlənmirlər, bəzi əraziləri ilhaq etmək niyyətindədirlər:
“ABŞ-nin Qrenlandiyanı və Panamanı nəzarətə götürmək istəməsi, bu istiqamətdə diplomatik və hərbi hazırlıqları aparması onu göstərir ki, super güclər yeni siyasi düzəni zorla formalaşdırmaq istəyirlər”.

Ekspertin sözlərinə görə, qarşıdakı dövrdə daha çox lokal və regional müharibələrin baş verməsi istisna deyil. Onun sözlərinə görə, dünyada hazırda müşahidə edilən proseslər köhnə siyasi nizamın süqutunun və yeni dünya düzəninin doğuşunun göstəricisidir.

Bəsti Rəfizadə
Sfera.az

Lokal müharibələrin sayı artacaq - Politoloqdan həyəcanlı proqnoz