Volodimir Zelenski Rəcəb Tayyib Ərdoğanla Türkiyədəki görüşdən sonra keçirilən mətbuat konfransında bildirib ki, heç vaxt və heç bir halda müvəqqəti işğal olunmuş əraziləri Rusiyanın bir hissəsi kimi tanımayacaq. Həmçinin o, Türkiyə Ukraynaya lazımi təhlükəsizlik təminatlarını verə bilsə, Türkiyənin də sülh danışıqları prosesdə iştirakını istədiyini qeyd edib.

Türkiyənin danışıqlar prosesində iştirakı nə dərəcədə real görünür, həmçinin Rusiya və ABŞ-nin bu məsələyə yanaşması necə olacaq?

Mövzu ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən siyasi şərhçi Asif Nərimanlı bildirdi ki, Zelenskinin Türkiyənin zəmanətini istəməsi səbəbsiz deyil

“Hazırda Ukrayna məsələsi ətrafında 3 tərəf var: ABŞ, Rusiya və Ukrayna. Ukrayna faktiki olaraq münaqişənin tərəfi olsa da, aparılan danışıqlarda ondan kənar müzakirələr aparıldığı müşahidə olunur. Zelenski hakimiyyətinin qəbul etmədiyi məsələ də elə budur. Bu prosesdə Avropa təcrid olunmuş vəziyyətə düşüb və ABŞ birbaşa danışıqlar aparır. Avropa bu prosesdə istədiyi kimi iştirak edə bilmir. ABŞ gələcəkdə Avropa və Ukraynanın da iştirak edəcəklərini bildirsə də, bu daha çox razılaşdırılmış ümumi məsələlərin onlara qəbul etdirilməsi kimi mümkün ola bilər. ABŞ-nin də öz maraqları var. Tramp açıqlamalarında da bildirir ki, heç də Ukraynanın ərazi bütövlüyü və ya suverenliyi istiqamətində çıxış etməyəcək. Ən azı Rusiyaya hazırda işğal etdiyi ərazilərdə nəzarət imkanı yaradılacaq. Ukrayna da iştirak edəcəyi danışıqlarda təklənmiş vəziyyətə düşür. Ukraynaya danışıqlarda onu müdafiə edən tərəf, alternativ mərkəzlər lazımdır. Bunlardan biri də Türkiyə ola bilər”.

A.Nərimanlı qeyd etdi ki, Zelenskinin əsas məqsədi Türkiyənin Ukraynaya dəstəyinin təmin edilməsidir:

“Sülh sazişi təhlükəsizlik təminatı verildiyi təqdirdə imzalana bilər. Türkiyənin NATO-da həlledici ölkə olması, ABŞ və Avropanın ittifaqa maraqlı olması onun ölkə kimi əhəmiyyətini göstərir. Türkiyənin Ukraynaya təhlükəsizlik zəmanətini verməsi Qərb cəbhəsinin Ukraynanın istəklərinə uyğun davranmasına gətirib çıxara bilər. Türkiyə bu məsələdə Qərbin Ukraynaya yanaşmasının dəyişməsinə təsir edə biləcək faktordur. Türkiyə NATO üzvü olsa da, Rusiya ilə sıx əlaqələri var. Bu kontekstdə Türkiyənin iştirak etməsi Ukraynanın danışıqlar masasında əlini gücləndirə bilər. Buna görə də Zelenski Türkiyəyə səfər etdi və istəklərini bildirdi”.

Siyasi şərhçinin fikrincə, Türkiyənin bu danışıqlarda iştirakı mümkün görünür:

“İndiki məqamda Rusiya və ABŞ Türkiyənin danışıqlara qatılmasını istəməyəcək, onlar məsələni öz aralarında həll etmək istəyirlər. Amerika və Rusiya, həqiqətən, müharibəni sonlandırmaq istəyirlərsə, Ukrayna ilə də danışmalı və razılaşmalıdırlar. Ukrayna danışıqlara Türkiyənin də iştirakı ilə razı olduğunu bildirsə, ABŞ və Rusiya bunu qəbul etməli olacaq. Digər tərəfdən, Türkiyənin iştirakı Ukrayna üçün maraqlı olmaqla yanaşı, ABŞ və Rusiya üçün də ciddi problemli məsələ deyil. Türkiyənin hər iki ölkə ilə normal münasibətlərinin olması bunu deməyə əsas verir. Türkiyə başından bəri bu müharibənin dayandırılmasını istəyib və iki ölkə arasında ən uğurlu ortaq yolu tapa biləcək ölkədir. İstanbul danışıqlarının təşkili, “taxıl anlaşması”, girovların dəyişdirilməsi məsələsi Türkiyənin sülh əldə etməyə çalışdığını bir daha göstərir”.

Firuzə Əliyeva

"Ukrayna danışıqlara Türkiyənin iştirakı ilə razı olduğunu bildirsə..." - AÇIQLAMA