Qara qutu da oxundu, günahkar Rusiyadır, bundan sonra nələr olacaq? - AÇIQLAMA

Ötən gün AZAL-ın qəzaya uğrayan təyyarəsi ilə bağlı hesabat açıqlandı. Belə ki, “Reuters” agentliyi Azərbaycan hökumətindəki anonim mənbəyə istinadən yazıb ki, 2024-cü ilin dekabrında Qazaxıstanda qəzaya uğrayan “Azərbaycan Hava Yolları”na məxsus sərnişin təyyarəsi “Pantsir-S” raketi ilə vurulub: “Azərbaycan tərəfində “Pantsir-S” raketinin bir parçası var, o, təyyarədən çıxarılıb və beynəlxalq ekspertizanın köməyi ilə müəyyən edilib”. Bundan əvvəl isə Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov, Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrov açıqlamalarında təyyarənin vurulması ilə bağlı mətbuatda gedən yazıların qara qutularla bağlı onlardakı ilkin məlumatlarla uzlaşmadığını bildirmiş, hətta quş sürüsü iddiasını da dilə gətirmişdilər. Yəni bir növ Azərbaycanı günahlandırmışdılar. Rusiya tərəfi təzminat verməmək və təyyarəni vurduqlarını qəbul etməmək üçün məsələni boyunlarından atmağa çalışmışdı. Lakin hesabat da təyyarənin vurulmasını doğrulayır.  

Bu faktları qarşılaşdırsaq, bundan sonra Azərbaycan-Rusiya münasibətləri necə olacaq? 

Bununla bağlı Sfera.az-a açıqlama verən Beynəlxalq Münasibətlər və Diplomatiya Araşdırmaları Mərkəzinin sədri Samir Hümbətov deyib ki, Rusiya AZAL-ın təyyarəsi vurulandan sonra ard-arda açıqlamalar verməyə başladı:

“Halbuki, bu ölkə səmimi şəkildə etiraf etməli idi ki, “bəli, təyyarəni biz vurmuşuq, amma yanlışlıqla olub..”... Yəni bunu belə izah etməli, bununla da iş tamamlanmalı idi. Rusiya bunun əksini etdi. Putin üzrxahlıq etsə də, təyyarənin vurulması ilə bağlı hər hansı etiraf səsləndirilmədi. Sadəcə “Rusiya ərazisində hadisə baş verib”, deyildi və Qazaxıstan tərəfə yönəldildi. Belə olan halda, təbii ki, Azərbaycan bu məsələdə izləyici mövqedə dayana bilməz. Aydındır ki, nəticəsi olmalı idi və nəticədə münasibətlər gərginləşdi. Rusiya xarici işlər naziri, Kremlin sözçüsü hərəsi bir açıqlama verdi”.

Müsahibimiz qeyd etdi ki, bu cür davranış isə əslində iki ölkə arasında münasibətləri daha da gərginləşdirəcək:

“Məsələ burasındadır ki, Cənubi Qafqaz regionunda Rusiyanın hələ ki bir az ilıq münasibət göstərdiyi ölkə Azərbaycandır. Digər ölkələrlə vəziyyət bu formada deyil. Ona görə də düşünürəm ki, Lavrovun, Peskovun açıqlamaları münasibətləri qırdı. Qara qutu da oxundu, məlum oldu ki, həqiqətən, Rusiya tərəfi burada günahkardır. Bəs indi adını nə qoyacaqlar? Bu, çox maraqlıdır. Hazırda iki ölkə arasında münasibətlər daha da gərginləşir. Ziddiyyət hər gün bir az daha artır. Bunun tək yolu var. Ya Rusiya açıq şəkildə etiraf edib üzr istəməli, təzminat ödəməli, Azərbaycanın şərtlərini qəbul etməlidir, ya da münasibətlər daha da gərginləşəcək. Bu isə rəsmi Moskvaya heç də fayda verməyəcək”.

Günay Rəsulqızı