"ABŞ Suriya barədə Türkiyə ilə hesablaşır, İran və Rusiya isə..." - AÇIQLAMA

Hazırda Türkiyə və ABŞ arasında Suriya ilə bağlı razılıq mövzusu aktual məsələlərdən biridir. Bu istiqamətdə fərqli fikirlər mövcuddur.

Ümumiyyətlə, Türkiyə-Suriya sərhədində gərginlik azalacaqmı? Rusiya, İran və Suriya hökumətinin bu razılığa münasibəti necə ola bilər? 

Bununla bağlı Sfera.az-a açıqlama verən Beynəlxalq Münasibətlər və Diplomatiya Araşdırmaları Mərkəzinin sədri Samir Hümbətov deyib ki, Türkiyə uzun illərdir terrordan əziyyət çəkir:

“Suriyanın şimalında olan terrorçu silahlı qruplaşmalar da Türkiyə üçün ciddi problemlər yaradır. İstər indi, istər bundan öncə, hətta bundan sonra da problem davam edə bilər. Türkiyə Əsədin getməsi ilə artıq Suriyada ciddi mövqe qazanıb və möcvud Suriya hökumətinin Türkiyəyə bağlılığı var. Digər tərəfdən, PKK/YPG terrorçu qruplaşmaları Türkiyə üçün ciddi təhdid olmaqla bərabər, həm də Amerikanın birbaşa, Rusiyanın və İranın dolayı yolla dəstəyini almış təşkilatlardır. Əsəddən sonra İran və Rusiyanın Suriyada mövqelərinin itirilməsi son nəticədə ümidlərini bu terror təşkilatlarına bağlamasına gətirib çıxarır. Artıq Türkiyənin qarşısında təkcə Amerika ilə müzakirə aparmaq deyil, həmçinin Rusiya və İran məsələsi də dayanır. Məsələ burasındadır ki, sıx silahlandırma prosesi məhz Amerika tərəfindən aparılır deyə, Türkiyə əsasən onunla danışıqlar aparmağa yönəlib”.

Müsahibimiz qeyd etdi ki, Türkiyə bir tərəfdən mövcud Suriya hökumətinin silahlı qüvvələrinin yenidən qurulmasına dəstək verir, digər tərəfdən Suriya qaçqınlarının doğma yurdlarına qayıtmasına və Suriyanın yenidən dirçəlməsinə çalışır:

“Üstəlik, Amerika ilə danışıqlar aparıb qeyd etdiyim terrorçu qruplaşmalarının oradan çıxarılması istiqamətində işlər görür. Burada öhdəlik ağırdır və asan məsələ deyil. Fikrimcə, Türkiyə bunların öhdəsindən gələcək, buna potensialı da imkan verir. Amma bazarlıq mövzusu nə olacaq? Yəni Amerika “əlini-qolunu sallayıb” oradan çıxmayacaq, İran və Rusiya da Suriyadan geri çəkilməyəcək.Türkiyə və Suriya silahlı qüvvələrinin birgə iştirakı ilə əməliyyat keçirilərək həmin terrorçu qüvvələr oradan çıxarıla bilər. Bunun üçün həm beynəlxalq şərait yaranmalıdır, həm də Suriyanın imkanı çatmalıdır. Düşünürəm ki, məsələ bir az qəliz olsa da, son nəticədə yol tapıla bilər. Yəqin ki, bu istiqamətdə ABŞ-nin yeni hökuməti ilə ciddi müzakirələrdən sonra qərarlar veriləcək. Çünki bunun üzərində çalışmalar aparılır. Nəticədə, Türkiyə bunun üçün ciddi səy göstərəcək”.

Günay Rəsulqızı