COP-29 tədbiri, strateji tərəfdaşlıq... - 2024-cü ilin Azərbaycana qazandırdıqları
Yola saldığımız ildə istər dünya ilə yanaşı Azərbaycanda da bir sıra önəmli siyasi, iqtisadi və mədəni hadisələr baş verdi. Bu hadisələr ölkənin daxili və xarici siyasətinə, iqtisadi inkişafına və mədəni həyatına əhəmiyyətli dərəcədə təsir etdi.
Sfera.az həmin hadisələrlə bağlı məlumatı təqdim edir:
2024-cü ildə Azərbaycanda parlament seçkiləri keçirildi. Bu seçkilər Milli Məclisə yeni deputatların seçilməsi üçün təşkil olunmuşdu və ölkənin siyasi həyatında mühüm hadisələrdən biri idi. Seçkilər zamanı bir neçə əsas məqam diqqətəlayiq idi. Belə ki, 2024-cü ildəki parlament seçkiləri siyasi islahatlar çərçivəsində mühüm əhəmiyyət daşıdı. Hakimiyyət daha gənc və müasir düşüncəli namizədlərin parlamentdə təmsil olunmasını təşviq etməyə çalışdı. Bir çox yeni siyasi simalar və gənc namizədlər seçkilərdə iştirak etdi, cəmiyyətdə islahatçı dəyişikliklər üçün çağırışlar artdı. Gənclərin və qadınların siyasətə inteqrasiyası mühüm mövzular arasında idi. Müxalifət partiyaları da seçkilərdə iştirak etdi, xüsusilə iqtisadi islahatlar, sosial bərabərlik və demokratiya məsələləri ilə bağlı vədlər verdilər. Seçki prosesində texnologiyadan geniş istifadə edildi, o cümlədən seçki təhlükəsizliyi və şəffaflığı üçün yeni nəzarət mexanizmləri tətbiq olundu. Beynəlxalq və yerli müşahidəçilər seçkiləri izlədilər, prosesin demokratik standartlara uyğun keçirildiyini təmin etmək üçün müxtəlif tədbirlər görüldü. Seçkilərdə əsas mövzulardan biri sosial və iqtisadi islahatlar idi. Seçicilər neftdənkənar sektorun inkişafı, iş yerlərinin yaradılması və sosial rifahın artırılması ilə bağlı olan vədlərə xüsusi diqqət yetirdilər.
2024-cü ilin ən önəmli hadisələrindən biri də COP29 - BMT-nin İqlim Dəyişiklikləri üzrə Çərçivə Konvensiyasının illik konfransının ölkəmizdə keçirilməsi idi. Belə ki, noyabrın 11-22 tarixlərində baş tutan tədbirdə dünya liderləri iqlim dəyişikliyi ilə bağlı təcili tədbirlər görməyə çağırdılar. COP29 zirvəsi böyük əhəmiyyət kəsb etdi və ölkələr daha iddialı karbon emissiyalarını azaltma məqsədləri qoydular. Burada texnologiyalar və yaşıl enerjiyə keçid mövzusunda yeniliklər diqqət çəkdi. Ümumiyyətlə, Azərbaycan hökuməti iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə öz strategiyasını təqdim etdi. Xüsusilə bərpa olunan enerji mənbələrinin inkişafı, karbon emissiyalarının azaldılması və “yaşıl enerji” sahəsindəki addımlarla bağlı ölkənin mövqeyi bəyan edildi. Ölkə həmçinin bərpa olunan enerji mənbələrinə böyük yatırımlar etdiyini vurğuladı, o cümlədən külək və günəş enerjisi layihələrini genişləndirmək niyyətində olduğunu bildirdi. Qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan iqlim dəyişikliyi mövzusunda regionda daha güclü rol oynamaq niyyətindədir və bu çərçivədə qonşu ölkələrlə də əməkdaşlıq etməyi hədəfləyir. Zəngəzur dəhlizi kimi layihələr də ekoloji və iqtisadi inkişafı birləşdirən addımlar hesab edilir. COP29 konfransı, həm qlobal səviyyədə, həm də Azərbaycan kimi inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün yaşıl enerji keçidinə təkan verən mühüm hadisə oldu.
Digər vacib hadisələr sırasında Qarabağda reinteqrasiya və yenidənqurma mövzuları yer aldı. Belə ki, 2024-cü ildə Qarabağ bölgəsinin reinteqrasiyası istiqamətində addımlar davam etdirildi. Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərində müəyyən irəliləyişlər əldə edildi və Azərbaycanın sülh təşəbbüsləri genişləndi. Bu proses çərçivəsində erməni əhalisi ilə dialoqların güclənməsi və onların Azərbaycanın tərkibinə tam inteqrasiyası üzərində çalışıldı. 2024-cü ildə həmçinin Azərbaycan Zəngəzur dəhlizinin istifadəyə verilməsi ilə bağlı mühüm addımlar atdı. Bu layihə Azərbaycanın regionda tranzit mərkəzi kimi mövqeyini gücləndirdi və beynəlxalq əlaqələri inkişaf etdirdi.
Bu il beynəlxalq münasibətlər baxımından da önəm daşıdı. Azərbaycan və Türkiyə arasında strateji tərəfdaşlıq 2024-cü ildə də güclənməyə davam etdi. Eyni zamanda, Rusiya, İran və Gürcüstan kimi qonşu ölkələrlə də siyasi və iqtisadi münasibətlərdə müəyyən irəliləyişlər baş verdi. Ölkəmiz bu il bir sıra beynəlxalq təşkilatlarda daha aktiv rol aldı. Xüsusilə BMT, Avropa İttifaqı və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı kimi qurumlarla əməkdaşlıq genişləndirildi.
2024-cü ilin iqtisadi məsələlərinə nəzər saldıqda isə, qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan hökuməti bu il də neftdənkənar iqtisadiyyatın inkişafına böyük diqqət yetirdi. Kənd təsərrüfatı, turizm, logistika və texnologiya sahələrində ciddi investisiya qoyuluşları edildi və yeni iş yerlərinin açılması üçün layihələr həyata keçirildi. Ölkəmizdə texnologiya sahəsində irəliləyişlər müşahidə olundu. Xüsusilə gənclərin startaplara marağı artdı və dövlət tərəfindən innovativ bizneslərin dəstəklənməsi üçün müxtəlif proqramlar və qrantlar ayrıldı. Azərbaycanın “Yaşıl Enerji” strategiyasını xüsusilə vurğulamaq lazımdır. 2024-cü ildə Azərbaycan bərpa olunan enerji mənbələrinə keçidi sürətləndirdi. Xüsusilə külək və günəş enerjisindən istifadənin genişləndirilməsi üzrə böyük layihələr icra olundu. Bu addım həm daxili enerji tələbatını qarşılamağa, həm də ekoloji balansın qorunmasına yönəldi. Eyni zamanda, Azərbaycanın xarici sərmayə cəlb etməsi 2024-cü ildə də artdı. Xüsusilə Avropa və Asiya ölkələri ilə ticarət əlaqələri genişləndirildi və ölkəyə xarici investisiyalar axını gücləndi.
Bu il həmçinin mədəni hadisələrlə də yadda qaldı. Buna Formula 1 Azərbaycan Qran-Prisini nümaunə göstərmək olar. 2024-cü ildə Bakı növbəti dəfə Formula 1 yarışlarına ev sahibliyi etdi. Bu tədbir ölkənin turizm sektorunu canlandırdı və Azərbaycanın beynəlxalq miqyasda tanıtımına töhfə verdi.
2024-cü il ərzində Azərbaycanda mədəniyyət sahəsində bir çox yerli və beynəlxalq tədbirlər keçirildi. Teatr, musiqi festivalları və beynəlxalq sərgilər vasitəsilə Azərbaycanın zəngin mədəni irsi dünyaya daha geniş tanıdıldı. Mədəniyyət paytaxtımız Şuşa bir çox beynəlxalq və yerli mədəniyyət tədbirlərinə ev sahibliyi etdi. Azərbaycan bu şəhəri yenidən canlandırmaq və onun mədəni dəyərlərini qorumaq üçün davamlı olaraq tədbirlər keçirdi.
Qeyd edilən bu hadisələr 2024-cü ildə Azərbaycanın inkişafına və beynəlxalq mövqeyinin güclənməsinə təsir edən əsas məqamlardan oldu.
Günay