BRICS-ə üzvlük Türkiyəyə nə qazandıracaq? - ŞƏRH

Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Rusiya hakimiyyətinin Kazanda keçiriləcək BRICS sammitində iştirak dəvətini qəbul edib. Bu barədə məlumatı Rusiya Prezidentinin köməkçisi Yuri Uşakov açıqlayıb.

Bununla bağlı Sfera.az-a açıqlama verən siyasi şərhçi Kənan Novruzov xatırladıb ki, daha əvvəl Türkiyənin BRICS-ə üzvlüyü ilə bağlı müraciət etdiyi bildirilmişdi:

“Hərçənd rəsmi Ankara hələ məsələyə münasibət bildirməyib. İddiaya görə, rəsmi Ankara BRICS-i Avropa İttifaqına (Aİ) dəyişir. Türkiyənin BRICS-in sammitinə dəvət olunması onu deməyə əsas verir ki, üzv dövlətlər rəsmi Ankaranın müraciətinə müsbət yanaşırlar. Əslində, bu təəccüblü deyil. Çünki Türkiyənin üzv dövlətlərlə, xüsusilə Rusiya və Çinlə çox yaxşı münasibətləri var. Bu münasibətlər bir çox sahələri, o cümlədən iqtisadi sferanı əhatə edir. Yəni Türkiyənin perspektivdə BRICS-ə üzvlüyü təkcə namizəd dövlətin özü üçün deyil, həm də üzvlər üçün əhəmiyyətlidir”.

K.Novruzov bildirib ki, Türkiyənin BRICS-ə mümkün üzvlüyü təkcə iqtisadi deyil, həm də siyasi və təhlükəsizlik baxımından önəmlidir:

“Azərbaycan da bir müddət əvvəl sözügedən təşkilata üzvlüklə bağlı rəsmi müraciət edib. Bundan əvvəl, iyulun 3-də isə Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının Astanada keçirilən Zirvə toplantısı çərçivəsində “Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında strateji tərəfdaşlığın qurulması haqqında Birgə Bəyannamə” qəbul olunub. Bəyannamənin 4.5-ci bəndinə əsasən, Azərbaycan tərəfi BRİCS-ə daxil olmaq arzusunu ifadə edib və Çin tərəfi BRİCS əməkdaşlığında Azərbaycanın iştirakını alqışlayıb. Demək yerinə düşər ki, rəsmi Bakının təşkilata üzvlüklə bağlı müraciəti Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin avqustun 18-də Azərbaycana dövlət səfərindən və həmkarı İlham Əliyevlə görüşdən sonrakı dövrə təsadüf etdi. Bu, İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra V.Putinin Bakıya ilk səfəri idi. Səfərin dövlət əhəmiyyətli olması bu hadisə ilə müəyyən gözləntilər yaradırdı. Düşünmək olar ki, Azərbaycanın BRİCS-ə üzvlüyü ilə bağlı müraciəti məhz Prezident İlham Əliyevlə rusiyalı həmkarının görüşü zamanı əsas müzakirə mövzularından olub.

Ehtimal etmək olar ki, avqustun 17-də və sentyabrın 2-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə türkiyəli həmkarı Rəcəb Tayyib Ərdoğan telefon danışığında, habelə Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramovun avqustun 27-də Türkiyəyə işgüzar səfərində və həmkarı Hakan Fidanla telefon danışığında da bu məsələ geniş müzakirə olunub. Azərbaycandan sonra Türkiyənin BRİCS-ə üzvlük üçün müraciəti həm də iki qardaş dövlət arasında münasibətlərin pozulması üçün bir bəhanə axtaranlara cavab oldu. Bu, bir daha göstərdi ki, Bakı və Ankaranın xarici siyasət kursunda heç bir ziddiyyət yoxdur”.

Günay