ABŞ Prezidenti Donald Tramp Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə Macarıstan paytaxtında planlaşdırılan görüşə ümidlə baxır. Tramp açıqlamasında qeyd edib ki, münaqişənin sülh yolu ilə həll etmək imkanları hələ də qalır.

Xatırladaq ki, oktyabrın 16-da Tramp Putinlə telefon danışığı aparıb. Məhz bu danışıqdan sonra Trampda sülhə dair ümidlər yenidən güclənib.

Alyaska görüşündən öncə də Tramp sülhün olacağına dair açıqlamalar verirdi. Lakin sonra baş verənlər bu ümidləri puç etdi.

Tramp və Putinin Budapeştdə planlaşdırılan görüşündə fərqli nəticə ola bilərmi?

Sfera.az-a bu barədə açıqlama verən siyasi şərhçi Tural İrfan bildirdi ki, Rusiyanın sülhə meyilli olmaması növbəti görüşlə də bağlı ümidləri azaldır.

Onun fikrincə, sülhün təmin olunması üçün Qərbin Moskvaya göstərdiyi təzyiqlər artırılmalıdır:

“Bu təzyiqlərin zəif qalmasının əsas səbəblərindən biri isə Trampın Rusiya ilə bağlı iqtisadi və ticarət maraqlarıdır. ABŞ prezidentinin başlıca məqsədi ölkə iqtisadiyyatını gücləndirmək və göstəriciləri maksimum səviyyəyə çatdırmaqdır. Bu, onun uzun illər biznes sahəsində fəaliyyət göstərməsinin təzahürü kimi görünür”.

Tural İrfan Trampın Ukraynaya tam dəstək verməməsini həm Avropa ilə münasibətlərdəki tərəddüdlərdən, həm də Rusiya ilə gələcək ticarət əlaqələrinin inkişafına maraqlı olmasından qaynaqlandığını qeyd etdi.

Onun qənaətincə, ABŞ prezidenti geniş resurslara və böyük bazarlara malik bir ölkə ilə əməkdaşlıq quraraq iqtisadi artıma nail olmaq istəyir:

“Sülh üçün imkanlar hər zaman mövcuddur, lakin bunun üçün ciddi danışıqlara və real addımlara ehtiyac var. Əgər Tramp bu istiqamətdə konkret qərarlar qəbul edərsə, şübhəsiz ki, sülhə nail olmaq mümkündür. Təbii ki, sülh müəyyən şərtlər əsasında həyata keçirilməlidir və ehtimal var ki, Rusiya müəyyən güzəştlərə getməyə məcbur olsun. ABŞ-nin sülh planı əsasında məsələnin həlli onun regiondakı nüfuzunu Avropadan üstün mövqeyə gətirə bilər”.

Şərhçi əlavə edib ki, Ukraynanın təhlükəsizlik strategiyası üçün Avropanın bu prosesdən kənarda qalmaması vacibdir:

“Ola bilsin, tərəflər balansı qorumağa çalışacaqlar. Əks halda, yeni problemlər və ziddiyyətlər meydana çıxaraq sülh prosesini uzada bilər. Hər halda Budapeşt görüşündə Rusiyanın qarşısına konkret tələblər qoyulmalıdır. Əks təqdirdə, Moskva sülhdən yayınmaq və döyüş əməliyyatlarını davam etdirmək üçün bəhanələr tapacaq. Qeyd etmək lazımdır ki, Avropa və ABŞ-nin Rusiya-Ukrayna münaqişəsində maraqları bir-birindən fərqlənir və bu fərqlər siyasi arenada toqquşmalara səbəb olur. Belə şəraitdə Rusiya ciddi müqavimət və maneə görmür, bu da onun balans üstünlüyünü qorumasına şərait yaradır. Buna görə də Trampın Putinlə yanaşı Avropa liderləri ilə də fikir mübadiləsi aparması və razılaşmalara gəlməsi zəruridir”.

Fidan Hacızadə
Sfera.az

Budapeşt görüşü - Sülh üçün son şans olacaq?