Müasir dövrdə texnologiyanın inkişafı, iş şəraitinin dəyişməsi və gündəlik vərdişlərin passivləşməsi insanların oturaq həyat tərzinə alışmasını sürətləndirib.

Sfera.az xəbər verir ki, günün böyük hissəsini oturaraq keçirmək insan sağlamlığı üçün siqaret qədər təhlükəli ola bilər. Həkimlər və tədqiqatçılar bu tendensiyanın xüsusilə gənclər və ofis işçiləri arasında artdığını, bunun isə uzunmüddətli fəsadlara yol açdığını bildirirlər. Oturaq həyat tərzinin ən ciddi nəticələrindən biri ürək-damar xəstəlikləri riskinin yüksəlməsidir.

Təhsil və ofis mühitində saatlarla hərəkətsiz qalan insanlarda qan dövranı zəifləyir, damarların elastikliyi azalır və bu, infarkt və insult riskini artırır. Bundan başqa, uzun müddət oturmaq qanda şəkərin və xolesterinin artmasına, insulin dirəncinin yaranmasına səbəb ola bilər ki, bu da 2-ci tip şəkərli diabet riskini yüksəldir. Bədənin hərəkətsiz qalması skelet–əzələ sisteminə də mənfi təsir göstərir.

Bel ağrıları, boyun gərginliyi, onurğa əyrilikləri və əzələ zəifliyi oturaq həyatın ən geniş yayılan fəsadlarındandır. Xüsusilə kompüter qarşısında uzun müddət eyni pozada oturmaq onurğa disklərinə əlavə təzyiq yaradır və vaxt keçdikcə xroniki ağrılara səbəb ola bilər. Psixoloji sağlamlıq da bu prosesdən təsirlənir. Hərəkətsizliyin depressiya və narahatlıq hallarını artırdığı, motivasiya və enerjinin azalmasına səbəb olduğu sübut edilib. Alimlər bunu fiziki aktivlik zamanı bədəndə ifraz olunan "xoşbəxtlik hormonları"nın – serotonin və endorfinin azalması ilə əlaqələndirirlər.

Oturaq həyatın daha bir təhlükəsi artıq çəki və piylənmə riskinin artmasıdır. Saatlarla oturan insanlarda maddələr mübadiləsi yavaşlayır və bədən kalorini daha çətin sərf edir. Bu isə təkcə estetik deyil, həm də hormonal və metabolik problemlərə yol açır. Gündə ən azı 8-10 min addım atmaq, hər 30-40 dəqiqədən bir qısa hərəkət fasiləsi etmək, masa arxasında işləyənlər üçün isə duraraq işləmə masalarından istifadə etmək tövsiyə olunur.

Fiziki aktivliyin artırılması təkcə xəstəliklərin qarşısını almağa deyil, həm də enerji səviyyəsinin yüksəlməsinə, fokuslanmanın artmasına və ümumi həyat keyfiyyətinin yaxşılaşmasına xidmət edir. Qeyd edək ki, oturaq həyat tərzi təkcə fərdlərin deyil, bütövlükdə cəmiyyətin sağlamlığını təhdid edən ciddi problemdir. Əgər bu vərdiş dəyişdirilməzsə, yaxın illərdə xəstəliklərin yayılma statistikasında artım müşahidə oluna bilər. Bu səbəbdən gündəlik həyata daha çox hərəkət daxil etmək və sağlam vərdişlər yaratmaq zəruri hesab olunur.

Niyaz Hacıyev

Sfera.az

Oturaq həyat bu problemlərə yol açır - XƏBƏRDARLIQ