Marketlərdə, eləcə də paytaxt küçələrində satıcılıqla məşğul olan şəxslərin piştaxtalarında qablaşdırılmamış, açıq şəkildə satılan çərəzlərə tez-tez rast gəlinir.

Xüsusilə Ramazan ayı və Novruz bayramı ərəfəsində bu qidalara tələbat artır.

Çəki ilə satılan həmin qidaların istifadəsinin kommersiya prosesindən asılı olaraq sağlamlığımızda müəyyən problemlərə gətirib çıxara biləcəyi iddia olunur.

Sözügedən məsələ ilə bağlı Sfera.az-a açıqlama verən sağlam qida təbliğatçısı Asim Vəliyev açıq şəkildə satılan xurma və çərəzlərin (fındıq, badam, qoz və s.) toz, rütubət, bakteriya və digər xarici maddələrlə təmasda olduğunu bildirib:

“Marketlərdə, bazarlarda və ya küçədəki satış nöqtələrində gigiyena qaydalarına tam riayət edilmədiyi hallarda həmin yerlərdən çərəz qəbulu problem yarada bilər. Məsələn, havada olan toz qidaların üzərinə çökərək onların çirklənməsinə səbəb olur. Eyni zamanda satıcıların əlləri ilə məhsula tez-tez toxunması və ya müştərilərin açıq qidalara yaxın məsafədən öskürməsi, asqırması mikrobların yayılmasını sürətləndirir. Xurma kimi nəmli qidalar xüsusilə riskli ola bilir, çünki nəm mühit bakteriya və kif göbələklərinin çoxalması üçün əlverişli mühit yaradır. Əgər xurma açıq şəkildə uzun müddət saxlanılırsa və düzgün havalandırılmırsa, "Aspergillus" kimi kif növləri inkişaf edə bilir. Bu kiflər aflatoksin kimi toksinlər ifraz edə bilir ki, bu da uzun müddətli istehlakda qaraciyər problemlərinə səbəb olur. Çərəzlər də oxşar risklərlə üzləşə bilir. Xüsusilə qovrulmamış və ya qabığı ilə satılan növlər nəm çəkdikdə kiflənməyə meylli olur”.

A.Vəliyevin fikrincə, Ramazan ayında oruc tutanlar üçün iftar zamanı xurma ilə oruc açmaq ənənədir. Ekspert bu xüsusda paketləşdirilmiş məhsullardan istifadəni tövsiyə edib:

“Novruzda isə çərəzlər masa üstündə tez-tez yer alır. Hər iki bayramda qida istehlakı artdığına görə açıq satışın yaratdığı risklər daha da aktuallaşır. Məsələn, xüsusilə mart ayının sonları Azərbaycanda havalar bəzən isti keçə və açıq qidalar daha tez xarab ola bilir. Həmçinin, bayram ərəfəsində insanların sıx toplaşdığı bazarlarda gigiyenik şəraitə nəzarət etmək çətinləşir. Çirkli qidalar "Salmonella" və ya "Escherichia coli" kimi bakteriyalara yoluxa bilər. Bu da ishal, qusma və qarın ağrısına səbəb olur. Toz və ya digər allergenlər qidalarla qarışdıqda həssas insanlarda allergiya yarada bilir.

Bazarlarda satılan qidalar yaxınlıqdakı avtomobil tüstüsü və ya pestisidlərlə təmasda ola bilər. Kifli qidaların istehlakı kanserogen maddələrin orqanizmdə toplanmasına səbəb olur.Bu riskləri minimuma endirmək üçün bir neçə ehtiyat tədbirləri görə bilərik. Mümkünsə bağlı paketlərdə satılan xurma və çərəzləri seçməliyik. Etiketləri oxuyaraq istehsal tarixi və saxlama şərtlərini yoxlamalıyıq. Xurmanı və yuyula bilən çərəzləri (məsələn, püstənin qabığını) istehlakdan əvvəl ilıq su ilə yumalıyıq. Qidaların tozdan və günəşdən qorunduğuna, satıcının gigiyena qaydalarına riayət etdiyinə diqqət etsək yaxşı olar.Alınan qidaları hava keçirməyən qablarda, sərin və quru yerdə saxlasaq gec xarab olar”.

Fidan Hacızadə

"Açıq şəkildə satılan çərəzlər xəstəlik mənbəyidir" - XƏBƏRDARLIQ