10 milyard il sonra Yerə çatdı

2024-cü ilin mart ayında kainatın ucqarında baş verən radiopartlayışın səsi Yer kürəsinə çatıb. Səs təxminən 10 milyard illik yol qət etdikdən sonra eşidilib.

 

Sfera.az xəbər verir ki, bu barədə Earth.com saytı məlumat yayıb.

 

Astronomlar bunu “sürətli radiopartlayış” (FRB 20240304B) adlandırıblar. Bu, saniyənin cəmi bir neçə mində bir hissəsində davam edib. Ancaq bu müddət ərzində radiopartlayışlar Günəşin bir neçə gündə buraxdığı enerji qədər enerji yayır.

 

Partlayış Cənubi Afrikada yerləşən MeerKAT radioteleskopunun köməyi ilə eşidilib. Ardınca “Webb” kosmik teleskopundan istifadə edərək, onun gəldiyi qalaktikanı təsdiqləyiblər.

 

Bu partlayışlar olduqca informativdir, çünki onların mənbəyi ilə Yer arasındakı qaz və maqnit sahələri haqqında məlumatları ehtiva edir. Onların hər biri keçdiyi maddənin izini daşıyır.

 

Radiopartlayışların son dərəcə güclü maqnit sahələrinə malik gənc ulduzların partlayışları hesab olunan maqnitarlardan əmələ gəldiyi düşünülür. Sürətli radiopartlayış kosmosda hərəkət edərkən, ionlaşmış qazla, kainatda görünən maddənin böyük hissəsini təşkil edən plazma ilə qarşılıqlı əlaqədə olur. Bu, radiodalğalarda iz buraxaraq, kainatda səyahət edərkən onun nə qədər maddə ilə qarşılaşdığını hesablamağa imkan verir. Buna görə də, partlayışlar kainatda maddənin paylanması haqqında anlayışlar təmin edir və maqnit sahəsi zonalarının xəritəsini tərtib etməyə kömək edir.

 

Hesablamalara görə, partlayış kainat cəmi 3 milyard il yaşında olanda baş verib. Bu, kainatın ən sürətlə ulduzları əmələ gətirdiyi zaman idi və ulduzların yaranması tarixində zirvə hesab olunur.