Niyə təyyarələrdə ən azı iki pilot olmalıdır?
Təyyarəyə minəndə çoxumuzun diqqət yetirdiyi ilk şeylərdən biri kokpitdə iki pilotun olmasıdır, lakin biz çox vaxt bunun səbəbini soruşmuruq. Biz bu haqda sadəcə qayda kimi düşünürük. Ancaq iki pilotun bir yerdə olması təkcə işi bölmək üçün deyil, həm də bir çox riskləri aradan qaldırmaq üçün alınan bir tədbirdir. Uçuş zamanı hər şey planlaşdırıldığı kimi getməyə bilər və bəzən bir neçə saniyə ərzində qərar qəbul etmək lazım gələ bilər.
Sfera.az bu yazıda sizə təyyarələrdə iki pilotun olma səbəbləri barədə məlumat təqdim edir.
Təyyarədə iki pilotun olması sistemin ehtiyatsızlığı ilə eyni məntiqə əsaslanır.
Təyyarədə birdən çox mühərrik olduğu kimi, kokpitdə birdən çox mütəxəssisin olması mümkün nasazlıqlara qarşı tədbirdir. Pilotlardan biri xəstələnərsə və ya qəfildən əlil olarsa, digər pilot təyyarənin bütün məsuliyyətini öz üzərinə götürə bilər.
Bu, təkcə qəza ehtimalını deyil, həm də xırda rabitə problemlərindən tutmuş texnoloji nasazlıqlara qədər bir çox vəziyyətin öhdəsindən təhlükəsiz gələ biləcəyimizi təmin edir.
Kritik anda tək qərar vermək çətin ola bilər.
Xüsusilə mühərrik nasazlığı, sistem nasazlığı və ya ani hava dəyişikliyi zamanı iki pilotun birlikdə həll yolu tapması vəziyyətin idarə olunmasını asanlaşdırır, çünki bəzən düzgün qərar vermək sadəcə saniyələr alır.
Belə hallarda ikinci pilot dəstək verir, vəziyyəti obyektiv qiymətləndirə və kritik müdaxilələr edə bilər. Əslində, keçmişdə baş verən bir çox uçuş qəzasında pilotun bir anlıq panikada səhv qərarlar verdiyi müşahidə olunub. Bununla belə, kokpitdə iki pilot varsa, biri çaşqın olsa belə, digəri təhvil alır.
Uzun saatlarla havada qalmaq təkcə fiziki deyil, həm də zehni olaraq ciddi aşınmaya səbəb olur.
Bu səbəbdən xüsusilə səkkiz saatdan çox uçuşlarda vəzifələr pilotlar arasında bölüşdürülür. Biri istirahət edərkən, digəri təyyarəni idarə edir, beləliklə hər iki pilot kritik anlarda tam diqqətlə işləyə bilir. Bəzi uçuşlar hətta üç və ya dörd pilotun olmasını tələb edə bilər. Hüquqi qaydalar pilotların bir dəfəyə müəyyən saatlardan çox uçmamasını, aralarında məcburi istirahət fasilələrinin olmasını tələb edir.
Beynəlxalq aviasiya standartlarına görə, kommersiya uçuşları iki pilot tərəfindən həyata keçirilməlidir. FAA və EASA kimi qurumlar tək pilotlu kommersiya uçuşlarının risklərini aydın şəkildə təsvir etmiş və bu cür təcrübələrə qarşı aydın mövqe nümayiş etdirmişlər.
Aysel
