Mengele, Eichmann və digər nasistlər: Argentina gizli arxiv sənədləri göstərdi

Adolf Eichmann, Josef Mengele və digər nasistlər İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Argentinaya qaçıblar.
Sfera.az bildirir ki, Üçüncü Reyxin yüksək vəzifəli şəxsləri haqqında 2000-ə yaxın sənəd artıq ictimaiyyətə açıqdır.
Arxivdən çıxarışlar Argentinanın rəsmi saytında dərc olunub.
Verilənlər bazasının tərtibçiləri qeyd edirlər ki, 10 minə yaxın nasist cinayətkarı Argentinaya və Cənubi Amerikanın digər ölkələrinə “siçan xətti” vasitəsilə qaçıb.
Vatikan rəsmiləri onlara saxta sənədlər hazırlayaraq kömək ediblər. Məsələn, keçmiş SS Hauptsturmführer, Sobibor və Treblinka həbs düşərgələrinin komendantı, bir milyona yaxın yəhudinin qətlinə görə məsuliyyət daşıyan Franz Stangl sərbəst şəkildə Florensiyaya gedib.
Roma yepiskopu Alois Hudal onun üçün sənədlər təşkil edib və bunun sayəsində o, Suriyaya, oradan da Braziliyaya getməyi bacarıb.
Argentina arxivində nasistlərə aid 1850 sənəd, o cümlədən şəxsi işlər, qəzet parçaları, araşdırmalar, arayışlar və s. var. Sənədlər Argentinanın Baş Arxivinə 1992-ci ildə qəbul edilib.
Arxivləri açdıqdan sonra amerikalı senatorlar İsveçrənin Credit Suisse bankının fəaliyyəti ilə bağlı araşdırmaya başlayıblar, çünki bank, nasistlərin və ya onlarla əlaqəli şəxslərin hesablarına xidmət göstərib. “La Nacion” qəzeti Vizental Mərkəzi Argentinada təxminən 10 min nasistin gizləndiyini hesabladığını yazıb.
Argentina nasist arxivini açır: siyahıda kimlər var?
Dərc edilmiş sənədlərdə “Holokostun memarı” Adolf Eichmann haqqında məlumatlar var. İsrail kəşfiyyatının əməliyyatı sayəsində o, Argentinadan çıxarılaraq edam edilib.
Adolf Eichmann "Holokostun memarı" hesab olunur.
Arxivlərdə “Osvensimdən ölüm mələyi” Jozef Mengele, SS zabitləri Erix Priebke və Klaus Barbi haqqında məlumatlar var.
NSDAP kanslerlərinin rəhbəri və nasist lideri Adolf Hitlerin şəxsi katibi Martin Borman haqqında da məlumatlar var. Onun Almaniyadan Cənubi Amerikaya qaçdığı güman edilsə də, 1972-ci ildə onun qalıqları Almaniyada tapılıb.
Argentina 1957-2005-ci illər arasında alqı-satqı, büdcə dəyişiklikləri və kəşfiyyat fəaliyyətinin təşkili ilə bağlı 1200-dən çox fərman nümayiş etdirib.
Xatırladaq ki, 2025-ci il martın sonunda Argentina prezidenti Xavyer Miley nasistlərlə bağlı arxivlərin məxfiliyin açılması və ictimaiyyətə təqdim edilməsi barədə göstəriş verib.
Xanım