Müasir tibb inkişaf etmədiyi dövrlərdə komaya düşən insanlara nə edirdilər?
Qədim dövrlərdə komada olan insanlara necə davranıldığını heç düşünmüsünüzmü? Qədim dünyanın təbabəti bugünkü bildiyimizdən tamamilə fərqli idi. Bu şüursuzluq əcdadlarımız üçün həm elmi, həm də mistik bir müəmma idi. Bəzən təbii üsullar, bəzən inanılmaz təcrübələr meydana çıxırdı.
Sfera.az bu haqda maraqlı yazı təqdim edir.
Qədim dövrlərdə insanlar komada olan insanların ölmədiyini başa düşdülər. Lakin o dövrdə müasir tibbin təmin etdiyi sistemlər olmadığından vəziyyət çox daha mürəkkəb idi.
Komaya düşən bir insan tez-tez udma refleksini itirir və bu qidalanmağı demək olar ki, qeyri-mümkün edir.
Koma vəziyyətində olan insanlar, udmaq mümkün olmasa, 3-7 gün ərzində susuzluqdan ölürlər. Bu, təbii prosesləri diri-diri basdırmaqdansa, onların nəticəsini gözləmək və izləmək demək idi.
Lakin bu gözləmə çox vaxt ölümlə nəticələnirdi.
Qədim Hindistanda təbabətin ataları sayılan Suşruta və Çaraka komada olan xəstələrə musiqi ilə şəfa təklif edirdilər. Heydərabad Universitetinin araşdırmasına görə, Suşruta koma vəziyyətində olan xəstələri oyandırmaq üçün musiqi terapiyasını tövsiyə edib, Çaraka isə onların düşüncələrini təmizləmək üçün musiqidən istifadə edib.
Bu müalicələr təkcə komada deyil, sonsuzluq, vərəm, alkoqolizm kimi bir çox xəstəlik üçün də tətbiq edilirdi. Hətta musiqiçilərin köhnə xəstəxanalarda işlədiyinə dair sübutlar var idi.
O dövrün musiqi terapiyaları təbabətin mistik və şəfalı dünyasına açılan bir pəncərə kimi idi.
O zaman komada olan xəstələr tez-tez aspirasiya pnevmoniyası kimi ağırlaşmalardan ölürdülər. Uda bilməyən insanların ağzındakı tüpürcək tənəffüs yollarına sızaraq ölümcül infeksiyalara səbəb olurdu.
Qədim dövrlərdəki bu çatışmazlıqlar komada olan insanların ölümə doğru səyahətinin çox vaxt qaçılmaz olması demək idi.
Xanım
