Alimlər elmi konfransda DART kosmik gəmisinin ötən ilin sentyabrında Dimorf asteroidinin orbitini dəyişdirməsindən sonra aparılan tədqiqatların ilk irimiqyaslı nəticələrini təqdim ediblər. Tədqiqatlar hələ də davam etsə də, tapıntılar göstərir ki, planetlərin müdafiəsi texnologiyasının sınağı nəinki uğurlu olub, həm də asteroidin özü əvvəllər düşünüldüyündən bir qədər fərqli formada olub.

Sfera.az NASA-ya istinadən bildirir ki, DART kosmik gəmisi 26 sentyabr 2021-ci ildə təqribən 160 metr diametrli Dimorf asteroidinə çırpılıb. O, daha böyük asteroid Didymus ətrafında fırlanıb və cihazın əsas vəzifəsi ana daşın ətrafında uçuş trayektoriyasını dəyişdirmək olub. Bu təcrübə göstərib ki, Yerə doğru uçan təhlükəli asteroid baş verdikdə yeni planet müdafiə texnologiyası uğurla işləyir.
 

Dimorf əvvəlcə 11 saat 55 dəqiqə ərzində Didim ətrafında tam bir rekord etmişdisə, bu müddət 11 saat 23 dəqiqəyə endirilib. Yəni əvvəlcə 22 dəqiqə azalacağı güman edilsə də, fırlanma vaxtı 33 dəqiqə azalıb.
 

ABŞ-ın Şimali Arizona Universitetinin alimi Kristina Tomasın sözlərinə görə, yeni tədqiqatlar asteroidin uçuş müddətinin daha da azaldığını göstərəcək. Baxmayaraq ki, əksinə də ola bilər, hər halda, bu, böyük nailiyyətdir.
 

Lakin alimlər Dimorf asteroidinin orbitinin nə qədər dəyişdiyini dəqiq bilməlidirlər ki, gələcək oxşar missiyaları planlaşdırarkən belə hesablamalar nəzərə alınsın. Yerə doğru uçan təhlükəli asteroidin uçuş yolunu dəyişmək lazım olsa, bu xüsusilə vacibdir.


Alimlər həmçinin aşkar ediblər ki, kosmik gəmi asteroidə düz bucaq altında deyil, 73 dərəcə bucaq altında düşüb. Bu məlumat da çox vacibdir, çünki təsir bucağı asteroidin uçuş yolunun nə qədər dəyişdiyinə təsir edir.
 

İndiyə qədər alimlər DART-ın asteroidə tam olaraq necə düşməsi barədə səthi bir fikrə sahibdirlər. 2026-cı ilin sonunda iki asteroidə qədər uçacaq, onların səthini və daxili tərkibini diqqətlə öyrənəcək Hera kosmik gəmisi bu barədə daha ətraflı məlumat verəcək.

Alimlər hesab edirlər ki, bu “görüş” asteroidin səthində xüsusilə iri daşların yerləşdiyi, təsvirin mərkəzində yerləşən ərazidə baş verib. Ən böyük daşın ölçüsünün 6,5 metr olduğu güman edilir.
 

Alimlər həmçinin Dimorf asteroidinin forması ilə bağlı tədqiqatın nəticələrini təqdim ediblər. Alimlər bunun kosmos daşı olduğunu təsbit edib.
 

Alimlər həmçinin Dimorf asteroidinin forması ilə bağlı tədqiqatın nəticələrini təqdim ediblər. Alimlər müəyyən ediblər ki, bu kosmik qaya əslində təsəvvür edilən kimi görünmür. Cons Hopkins Universitetindən Terik Deylinin sözlərinə görə, Dimorf asteroidinin paxlaya bənzəyən o qədər də uzunsov forması yoxdur. Əslində, bu kosmik qaya forma baxımından məşhur M&M-ə bənzəyir.
 

Alimlər DART aparatının və Dimorf asteroidinin toqquşmasının nəticələrini daha bir neçə ay davam etdirəcəklər. Daha sonra Hera aparatının tədqiqinin nəticələrini gözləyəcəklər.

Xanım