Əsas kapitala sərmayə qoyuluşunda “sıçrayış” qeydə alınıb – RƏQƏMLƏR
Azərbaycanda əsas kapitala sərmayə qoyuluşunda artım 2023-cü ildə bir qədər də güclənib.
Sfera.az xatırladır ki, 2013-cü ildən sonra əsas kapitala sərmayə qoyuluşunda azalma müşahidə edilirdi. Azalma dinamikası 2022-ci ilə qədər davam etdi və yalnız ötən il əsas kapitala sərmayə qoyuluşu 5,5 faiz artdı. 2023-cü ilin birinci rübünün məlumatına görə isə sərmayə qoyuluşunda artım bir neçə dəfə güclənərək 40,3 faizə çatıb.
Sərmayə qoyuluşunun artmasının əsas səbəbi işğaldan azad edilən ərazilərdə bərpa və yenidənqurma işlərinin güclənməsidir. 2023-cü ilin dövlət büdcəsindən bu məqsədlə ayrılan vəsait bir qədər də artırılıb. Bu artımın hesabına dövlət büdcəsindən əsas kapitala yönəldilən vəsaitlərin həcmi 2,2 dəfə artaraq 1,374 milyard manata çatıb.
Ümumilikdə, birinci rübdə əsas kapitala sərmayə qoyuluşu 3,523 milyard manat olub.
Büdcədən ayrılan vəsait bunun 39 faizini təşkil edib. Müəssisə və təşkilatlar 1,615 milyard manat xərcləyib ki, bu vəsaitin də əsas hissəsini dövlət şirkətləri təmin edib. Bu mənbə üzrə ayrılan vəsaitlərdə 4 faiz artım var.
Digər vəsaitlər bank kreditləri, əhalinin şəxsi vəsaitləri və başqalarıdır.
Sərmayə qoyuluşunda artımın böyük olmasında həm neft-qaz, həm də qeyri neft-qaz sahələrində sərmayə qoyuluşunun artmasının köməyi olub. Neft-qaz sektoruna yatırılan investisiyaların həcmi 23,8 faiz, qeyri neft-qaz sektoruna yönəldilən vəsaitin həcmi isə 51,7 faiz artıb.
Bu il sərmayə qoyuluşunda daxili mənbələrin payı bir qədər artıb. Daxili mənbələrdən əsas kapitala yönəldilən vəsaitin dəyəri ümumi sərmayənin 73,2 faizini təşkil edib.
2023-cü ilin yanvar-mart aylarında Bakı şəhərində İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidmətinin inzibati binası, “Bakı KOB evi”, “STEAM İnnovasiya Mərkəzi”, Tərtər rayonunda Talış-Tapqaraqoyunlu-Qaşaltı sanatoriyası avtomobil yolu və s. mühüm əhəmiyyətli obyektlər istifadəyə verilib.
Xarici ölkələr və beynəlxalq təşkilatların vəsaitləri hesabına isə əsas kapitala 946 milyon manata yaxın vəsait yönəldilib. Bu vəsaitin daha çox hissəsini Birləşmiş Krallıq, Fransa, ABŞ, Türkiyə, Yaponiya, İsveçrə, Rusiya, Norveç və İran yönəldib.
Vasif
