Ötən il Azərbaycanda xərclərin kəskin artması ilə yadda qalacaq. 

Sfera.az xəbər verir ki, bütün mənbələr üzrə xərclərin artması iqtisadi artımın böyük olmasına kömək edib. 

Xərclərin, yəni tələbin artmasında başlıca rolu istehlak xərcləri oynayıb. İl ərzində istehlakçıların tələbatlarının ödənilməsi məqsədilə bazarda satılan mal və xidmətlərin dəyəri 2021-ci illə müqayisədə real ifadədə 4,4%, bazar qiymətləri ilə isə 18,8 faiz artaraq 63 milyard manat olub. 2021-ci ildə əhali mal və xidmətlərə 53 milyard manat xərcləmişdi. 

Hesablamalar göstərir ki, ötən il bir istehlakçı orta hesabla ayda 521.5 manat və ya 2021-ci illə müqayisədə 81 manat çox vəsait xərcləyib.

Bu xərcin əsas hissəsini ticarət xərcləri təşkil edib. Pərakəndə ticarət obyektlərində 2022-ci ildə 52,2 milyard manat xərclənib. Ticarət obyektlərində xərclənən vəsaitin 56,3%-i qida məhsulları, içkilər və tütün məmulatlarının alınmasına sərf olunub.

2022-ci ildə hər bir istehlakçı pərakəndə ticarət müəssisələrində orta hesabla ayda 431,8 manat və ya 2021-ci illə müqayisədə 64 manat çox vəsait xərcləyib. Bunun da 243,2 manatı qida məhsulları, içkilər və tütün məmulatlarının, 188,6 manatı isə qeyri-ərzaq mallarının alınmasına sərf edilib.

2022-ci il ərzində əhali pullu xidmətlərə 10,786 milyard manat xərcləyib. Bunun 1,586 milyard manatı ictimai iaşəyə, 9,2 milyard manatı digər xidmətlərə ayrılıb. Ötən il bir nəfər pullu xidmətlərə orta hesabla 89,7 manat xərcləyib. 

Əhalinin xərclərinin artmasına gəlirlərin artmasının böyük təsiri olub. Əhalinin gəlirlərinin artım tempi ortaillik inflyasiyanın artımını üstələyib. İl ərzində əhalinin pul gəlirləri 20,5% artaraq 68,9 milyard manat, o cümlədən adambaşına düşən pul gəlirləri 6 800 manat olub. 

İstehlak xərclərinin artmasına kredit aktivliyinin artması da təsir göstərib. Ev təsərrüfatlarına verilən kreditlərin həcmi 31% artaraq 11,3 milyard manata çatıb.

 
Ötən il dövlət xərclərinin artması da daxili istehlakı gücləndirib. 2022-ci ildə dövlət büdcəsinin xərcləri 32,1 milyard manat olub ki, bu da əvvəlki ilə nəzərən 16,9 % çoxdur.

İnvestisiya qoyuluşunun artması da xərcləri xeyli artırıb. Əsas kapitala qoyulan vəsaitin həcmi 2021-ci illə müqayisədə 5,5% artaraq 18,3 milyard manat olub. 

Sadalanan xərc mənbələri üzrə artımın baş verməsi ötən il xərclərin xeyli artmasına şərait yaradıb. 

Vasif