Çoxlarının xəyallar ölkəsi Amerikada niyə bu qədər evsiz insan var?
ABŞ dünyanın ən böyük və inkişaf etmiş iqtisadiyyatlarından biri kimi tanınsa da, evsizlik problemi ölkənin qaranlıq reallığına çevrilib. Hər gün küçələrdə yaşayan yüz minlərlə insan iqtisadi çətinliklərin və sosial ədalətsizliyin amansız üzü ilə qarşılaşır.
Bəs bu vəziyyətin arxasında hansı səbəblər dayanır? Necə olur ki, ABŞ-da bu qədər evsiz insan var?
Sfera.az bildirir ki, son illərdə ABŞ-da qeydə alınan evsizlərin sayı həyəcan verici həddə çatıb. 2022-ci ilin məlumatlarına görə, evsiz qalanların sayı 582 min nəfər olub.
Bu rəqəmin 22%-ni xroniki evsizlər, 6%-ni veteranlar, 5%-ni isə 25 yaşa qədər gənclər təşkil edir.Xüsusən də böyük şəhərlərdə kirayə qiymətlərinin astronomik artımı bir çox insanı çətin vəziyyətdə qoyur.
Kaliforniya bu baxımdan evsizlərin ən çox olduğu əyalət kimi önə çıxır; burada hər 10 000 nəfərə düşən evsizliyin səviyyəsi 43,8%-ə yüksəlir.
Xüsusilə Kaliforniyada kirayə qiymətləri 1700-2000 dolları ötdükcə, bir çox insanın dolanışığını təmin etmək getdikcə çətinləşir. İqtisadi sıxıntı və işsizlik evsizlik fenomenini daha da dərinləşdirir.
ABŞ-ın Milli Aşağı Gəlirli Mənzil Assosiasiyasının ötən il verdiyi açıqlamalara görə, ölkədə minimum əmək haqqı ilə saatda 15,50 dollar qazanan bir şəxs bir otaqlı ev kirayələmək üçün həftədə 90 saat işləməli olacaq. Bu rəqəmlər 2024-cü ildə də analoji sürətlə artıb.
Evsizlik təkcə iqtisadi problem deyil, həm də sosial və psixoloji böhrandır. İnsanların iş tapmaqda yaşadığı çətinliklər, borc və psixi sağlamlıq problemləri evsizliyə səbəb olan amillərdəndir.
Şəkildə görünən məşhur çimərlik modeli Loni Uillisonun hekayəsi bu vəziyyətə bir nümunədir. Şiddətli boşanmadan sonra işini itirən Uillison, narkotik asılılıq və psixi sağlamlıq problemləri ilə mübarizə apararaq küçələrdə yaşamağa başlayıb.
Nyu-Yorkda evsizlər üçün sığınacaqların və sosial xidmətlərin qeyri-kafi olması vəziyyəti daha da pisləşdirir. Bələdiyyə sədri Erik Adams evsizlik məsələsində həssaslığı artırmaq üçün "xərçəng hüceyrələri" bənzətməsi ilə diqqət çəkib.
Səthi həll yolları ilə evsizlik məsələsini ört-basdır edə bilməyəcəklərini ifadə edən Adams, qalıcı həll yollarının istehsal edilməsi lazım olduğunu vurğulayıb. Bir sözlə, Amerikanın evsizlik problemi dərin kökləri olan bir böhran kimi qarşıda dayanır. İqtisadi bərabərsizlik, icarə haqlarının artması, sosial xidmətlərin qeyri-kafi olması kimi amillər bu problemin həllini çətinləşdirir.
Lakin bu vəziyyətin aradan qaldırılması və qalıcı həll yollarının tapılması cəmiyyətin gələcəyi üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir. Bu məsələyə diqqət yetirilməsə, təkcə Amerikanın deyil, digər ölkələrin də oxşar problemlərlə üzləşməsi qaçılmaz olacaq.
Aynil
