1980-ci illərin sonlarında Pensilvaniyada (ABŞ) bit bazarına gələn adi alıcı təsadüfi alış sayəsində qəflətən varlanıb. O, yalnız çərçivəsinə görə diqqətini çəkən köhnə, qeyri-adi rəsm üçün cəmi 4 dollar ödəyib.

Sfera.az bildirir ki, bu adi çərçivənin içərisində həqiqətən qiymətli şey - 1776-cı ildə yaradılmış 25 ilk çap edilmiş sənəddən biri olan ABŞ Müstəqillik Bəyannaməsinin orijinal nüsxəsi olub.

Alıcının bəxtindən xəbəri olmayıb. Yalnız dostu sənədə diqqətlə nəzər saldıqda və tapıntıya heyran olduqda, sahibi mütəxəssislərdən məsləhət almağa qərar verib. Kişi əvvəlcə çərçivəni ayırıb, içərisindəki rəsmi bükülmüş vərəq formasında saxlayıb, onu adi köhnə çap olduğunu düşünüb. Yalnız dostu sənədi görüb araşdırmağa başlayanda sahibi ekspertlərlə məsləhətləşməyə qərar verib. Mütəxəssislər tapıntının həqiqiliyini təsdiqləyərək 1991-ci ildə hərraca çıxarıblar. Daha sonra əsər 2,2 milyon dollara (indiki pulla təxminən 5 milyon dollar) satılıb.

Təxminən on il sonra, 2000-ci ildə nadir sənəd yenidən hərracda görünüb, bu dəfə 7,4 milyon dollara satılıb.

Nyu Yorkdakı “Sotheby's” kitablar və əlyazmalar departamentinin rəhbəri Devid N. Reddenin sözlərinə görə, qiymətin baha olması nüsxənin mühafizəsinin müstəsna vəziyyəti ilə bağlı olub. Əksər nüsxələrdən fərqli olaraq, o, bütün bu illər ərzində işıq və nəmə məruz qalmadan rəsm çərçivəsində qaldığı üçün yenidən bərpaya ehtiyac olunmayıb.

"Bu nüsxə hələ də arxası olmadan qalan yeddi məlum nüsxədən biridir və bu, onu xüsusilə nadir hala gətirir. Onun qorunub saxlanılmasında tablonun içərisində saxlanması əsas rol oynayıb" - deyə ekspert qeyd edib.

Sənədin özündə hətta 1776-cı ildə nə qədər tələsik çap olunduğunun izləri var. “Sotheby's”də Amerika çapı üzrə mütəxəssis Selbi Kiefferin qeyd etdiyi kimi, sənəd qatlanan zaman kağızdakı mürəkkəb hələ də yaş olub və fərqli izlər buraxıb. Bu, Müstəqillik Bəyannaməsinin yayılmasının nə qədər təcili olduğuna dair əlavə sübutdur.

Aysel

Təsadüfi 4 dollarlıq alış kişiyə 2,2 milyon dollar qazandırdı - TƏFƏRRÜATLAR