Beynəlxalq alimlər qrupu Süd Yolunun mərkəzində yerləşən superkütləli "Oxatan A" qara dəliyinin yaxınlığında qoşa ulduz aşkar ediblər.

Sfera.az xəbər verir ki, bu barədə araşdırmanın nəticələri "Nature Communications" jurnalında dərc olunub. İlk dəfədir ki, ikili ulduz sistemi belə ekstremal şəraitdə tapılır.

"D9" adlı unikal obyekt bir-birinin ətrafında fırlanan iki ulduzdan ibarətdir və bu, onu qara dəliyə yaxın olan ikili ulduzun nadir nümunəsinə çevirir. Qara dəliyin güclü cazibə qüvvəsi adətən cüt ulduzları məhv edir, lakin "D9" indiyə qədər öz strukturunu qoruyub saxlayır. Elm adamları hesab edirlər ki, sistem gəncdir - cəmi 2,7 milyon ildir - lakin bir milyon il ərzində tək bir ulduza birləşə bilər.

Kəşf Çox Böyük Teleskopda (VLT) ERIS alətindən alınan məlumatların, həmçinin SINFONI alətindən arxivləşdirilmiş məlumatların təhlili yolu ilə həyata keçirilib. Komanda ikili sistemin xarakterik qanunauyğunluqlarını üzə çıxaran ulduzun sürətindəki dəyişiklikləri öyrənərək spektroskopik analiz aparıb. 15 illik müşahidələri əhatə edən bu üsul bir-birinin ətrafında fırlanan iki ulduzun varlığını təsdiqləyib.

Müşahidələr göstərib ki, "D9" sistemi qaz və tozla əhatə olunub və bu onun gəncliyinə işarə edərək yaxınlıqda superkütləvi qara dəliyin əmələ gəlməsini təklif edir. Bu şərtlər əvvəllər ulduz əmələ gəlməsi üçün yararsız hesab edilirdi, lakin "D9" gənc sistemlərin hətta ekstremal mühitlərdə də formalaşa və mövcud ola biləcəyini təsdiqləyir.

"D9"un kəşfi ulduzun tapıldığı S klasterindəki sirli G cisimlərinin təbiətinə də işıq salır. Alimlər ehtimal edirlər ki, G obyektləri hələ birləşməmiş ikili ulduzlar və ya belə sistemlərin qalıqları ola bilər. Bundan əlavə, kəşf planetlərin belə sistemlərdə əmələ gələ biləcəyini deməyə əsas verir.

İnci

Qara dəliyin yaxınlığında unikal obyekt aşkar edilib