"Döşlərin düzləşdirilməsi" kimi də tanınan döş ütüləmə Kamerun, Benin, Qvineya Bisau və Toqo kimi ölkələrdə qəbul edilən ümumi Afrika ənənəsidir.
 

Sfera.az bildirir ki, bu qədim adət əsasən gənc qızların kişilərin diqqətini çəkməməsi üçün yerinə yetirilir. Döşləri düzləşdirmək üçün sərt və ya isti əşyaların istifadəsi nəzərdə tutulur. Təkcə Böyük Britaniyada Qərbi Afrikadan olan 1000-dən çox gənc qadın immiqrantın döş ütüləmə “əməliyyatı”na məruz qaldığı təxmin edilir.
 

Bir çox Afrika ölkələrində gənc qızların döşləri “ütülənir”.


Döş ütüləməsi daha çox 8-12 yaş arası gənc qızlara tətbiq edilir. Bu prosedur adətən gənc qızların anaları, qadın qohumları və ya yerli həkimlər tərəfindən həyata keçirilir. Elə gənc qızlar da var ki, bu prosesi özbaşına, heç kimin köməyi olmadan edir. Bu mədəniyyətin məqsədini izah edərkən, bəzi Kamerunlu qadınlar bunu "döşün gəldiyi yerdən geri göndərilməsi" prosesi kimi təsvir edirlər.
 

Bu ütüləmə prosesi adətən müxtəlif yollarla baş verir.

Hər iki döşü bağlamaq üçün kəmər, isti daş, pestle və ya spatula istifadə olunur. Bu obyektlər döşləri sıxmaq və masaj etmək üçün istifadə olunur.
Bu ənənənin məqsədi arzuolunmaz cinsi əlaqə, zorlama, təcavüz, yeniyetmə hamiləlikləri və hətta erkən nikahlara gətirib çıxara biləcək kişilərin diqqəti cəlb etməsinin qarşısını almaqdır.


Bir çox analar yeniyetmə qızlarının daha “az qadın görünməsi” üçün bunu edirlər. Qadınlar ümid edirlər ki, döşlərin inkişafını dayandırmaqla, qızlarının qadın kimi görünməsinə mane olurlar və bu heç bir kişinin diqqətini cəlb etməyəcək.
Bu analar hesab edirlər ki, qızlarının əks cinsə olan marağını kəsərək, qızlarının istədikləri müddətdə təhsillərini davam etdirməsinə şərait yaradırlar.


Təəssüf ki, Kamerunda qız döşləri böyüməyə başlayanda cinsi əlaqəyə və ya evliliyə hazır sayılır. Bu fikir bir çox qadını qızlarını qorumaq üçün əziyyət çəkməyə sövq edib.

Döşləri düzləşdirmək üçün spatula, taxta çubuq, qaşıq və hətta daş kimi bir çox zərərli maddələrdən istifadə edilir.


Hətta bəzi qızlara döşlərini müntəzəm ütülədikdən sonra onlara sıx lentlər də verilir. Bəzi hallarda döş ütüləmə hərəkəti döşləri tamamilə zədələdiyi halda, bəzi qızların döşləri bir ildən sonra yenidən böyüyür. Bir döşün digərindən daha uzun olduğu hallar da müşahidə edilir.

Bu ənənənin qurbanları döş xərçəngi, kistlər və ana südü ilə qidalandıra bilməmək kimi nəticələrlə üzləşirlər.


Döş ütüləmədən tam xəbərdar olan gənc qızlar üçün yaxınlaşan yetkinlik artıq Afrikada qorxulu hala gəlib. Gənc qızlar döşləri inkişaf etməyə başlayanda başlarına gələ biləcək ağrıları düşündükcə narahat olmağa başlayırlar. Böyük bacı və əmiqızıları, xalaqızılarının da eyni aqibətlə üzləşdiyini görən qızlar sinə ütüləməyi onların da bir gün yaşayacaqları bir mərasim olduğunu düşünməyə məcbur olurlar.

İndiyə qədər 3,8 milyondan çox qızın bu ənənədən təsirləndiyi təxmin edilir.

Bir çox qurbanlar bu vəhşi hərəkətin psixoloji və fiziki təsirlərinə məruz qalırlar. Bəzi qurbanlar isə döşlərin formasını bərpa etmək üçün plastik cərrahiyyə əməliyyatını seçirlər.

Mütəxəssislər döşlərin düzləşdirilməsi ənənəsini qadınlara qarşı zorakılıq və zərərli mədəni təcrübələr kimi qiymətləndirirlər. Bu məqsədlə daha çox qızları bu zorakılıqdan qorumaq üçün bu məsələ ilə bağlı daha çox maarifləndirməyə və onun məktəb proqramlarına daxil edilməsinə çağırışlar edilir.

Aynil
Sfera.az