Uqandadakı Milli Kənd Təsərrüfatı Tədqiqat Laboratoriyasının tədqiqatçılar qrupu əhəmiyyətli dərəcədə daha çox qida maddəsi, xüsusilə də A vitamini ehtiva edən geni dəyişdirilmiş "super banan" yaradıb.

Sfera.az bildirir ki, layihə Bill və Melinda Qeyts Fondu tərəfindən maliyyələşdirilib və 11 milyon dollar ayrılıb.

A vitamini çatışmazlığı yüz illərdir ki, Saharadan cənub-şərqi Afrika və Cənub-Şərqi Asiyada kasıb ölkələri narahat edir, uşaqların böyüməsini ləngidir, korluğa səbəb olur, ishal və qızılca kimi ölümcül xəstəliklərə qarşı müqavimətini xeyli zəiflədir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının hesablamalarına görə, dünyada 190 milyon məktəbəqədər uşaq A vitamini çatışmazlığından əziyyət çəkir. Təkcə Afrikada azyaşlı uşaq ölümlərinin 6%-i qidalanmadan qaynaqlanır.

Xoşbəxtlikdən, problemin ucuz və etibarlı həlli çox yaxın gələcəkdə mümkün olacaq. Uqanda qida çatışmazlığı ilə mübarizə aparan bir neçə Afrika ölkəsindən biridir, lakin o, həm də bu vəba üçün müalicə mənbəyinə çevrilə bilər. Afrika ölkəsinin Milli Kənd Təsərrüfatı Tədqiqat Laboratoriyasının tədqiqatçılar qrupu, avstraliyalı alim Ceyms Deyl və Bill və Melinda Qeyts Fondu ilə əməkdaşlıq edərək, aclıqla mübarizə aparmaq üçün bütün lazımi qidaları özündə birləşdirən geni dəyişdirilmiş banan yaradıblar.

“Banana21” layihəsi 2005-ci ildə başlamışdır. 18 illik sərmayədən, təkcə Bill & Melinda Gates Fondundan 11 milyon dollar sərmayə, gərgin iş və uğursuz cəhdlərdən sonra alimlər nəhayət ki, milyonlarla uşağın həyatını xilas edə biləcək banan yaratmışlar. Zərərvericilərə, göbələklərə və ya quraqlığa qarşı müqaviməti artırmaq üçün banan ağaclarının genetik modifikasiyası halları sənədləşdirilmişdir.

Məlumata görə, bu, bananın insan pəhriz əlavəsi kimi istifadə üçün uğurla dəyişdirildiyi ilk dəfədir. Lakin alimlər hələ də yerli hökumətin təsdiqini gözləyirlər. Uqandada artan GM qidalarına qarşı güclü müqavimət nəzərə alınmaqla bu, böyük bir maneə ola bilər.

Hazırda belə məhsullar Uqandada qəti qadağandır.

Aynil