Qana malyariya peyvəndini təsdiqləyən ilk ölkə olub

Qana malyariya peyvəndini təsdiqləyən ilk ölkə olu. Alimlər bunun dünyanı dəyişəcəyinə əmindirlər.

Sfera.az bildirir ki, malyariya ən təhlükəli yoluxucu xəstəliklərdən biri hesab olunur. Adətən ağcaqanad dişləmələri ilə ötürülür və əsasən ölümcül olur. Qara ölüm adlandırılan malyariya böyük ölkələrin tənəzzülünə səbəb olub, xalqları məhv edib və müharibələrin nəticələrinin həll olunmasında rol oynayıb.
2020-ci ildə təxminən 241 milyon insan malyariyaya yoluxub. Təxminən 627 min nəfər infeksiyadan dünyasını dəyişib. Alimlər indi buna qarşı peyvənd hazırlayıblar.


Bu xəstəlik böyük ehtimalla Makedoniyalı İskəndəriə, I Alariki (Qotların kralı), Atilla (Hunların kralı), Çingiz xan, Müqəddəs Avqustin, ən azı 5 papa, italyan şairi Dante Aligyeri, Müqəddəs Roma İmperatoru V Karl, Kristoferi öldürüb. Kolumb, Lord Bayron, ukraynalı entomoloq D.V.Znoyko və bir çox başqalarının ölümünə səbəb olub.
 

İndilərdə isə alimlər R21 adlandırdıqları bir peyvənd hazırlayıb. Onun istifadəsi inanılmaz dərəcədə effektiv olduğunu sübut edib.
 

Qanadakı dərman tənzimləyiciləri vaksinin hələ ictimaiyyətə açıqlanmayan son təhlükəsizlik və effektivlik sınaq məlumatlarını qiymətləndirib və onun istifadəsinə qərar verib.
 

Görünür, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı da eyni şeyi edəcək. O, peyvəndi təsdiqləməyi düşünür.
 

Qeyd edək ki, hər il malyariyadan 620 min insan ölür ki, onların da əksəriyyəti azyaşlı uşaqlardır.


Malyariyaya qarşı peyvəndin hazırlanmasına bir əsr əvvəl başlanılıb. Tədqiqatçılar bədəni malyariya parazitindən qoruyacaq bir vasitə hazırlamaq məqsədini güdürdülər.
 

Nəhayət, uğur qazanılıb. Əvvəlki tədqiqatlar üç ilkin doza verildikdə və bir il sonra təkrar peyvənd edildikdə R21-in 80% effektiv olduğunu göstərib.


Bununla belə, alimlər bununla kifayətlənmək fikrində deyillər. Peyvəndin necə yayılacağını və geniş şəkildə istifadə oluna biləcəyini müəyyən etmək üçün tədqiqatçılar 5 minə yaxın uşağın qəbul ediləcəyi genişmiqyaslı sınaq keçirəcəklər.
 

Keçən ilin sonuna planlaşdırılıb, lakin nəticələr hələ dərc edilməyib. Layihə müvafiq olaraq Afrikanın bəzi dövlət qurumlarına və alimlərə təhvil verilib. Onlardan biri Qana Qida və Dərman İdarəsidir. Tədqiqatın məlumatlarını nəzərdən keçirdikdən sonra, peyvəndin beş aydan üç yaşa qədər olan uşaqlar üçün istifadəsinə icazə verilib.
 

Alimlərdən biri, Oksford Universitetinin Cenner İnstitutunun direktoru, professor Adrian Hillin sözlərinə görə (peyvəndin icad edildiyi yer) "tədqiqatçılar R21-in yaxın illərdə malyariyadan uşaq ölümünün səviyyəsinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edəcəyini gözləyirlər və uzun müddət malyariyanı dünyadan silmək və aradan qaldırmaq üçün ümumi yekun əzaların əldə edilməsinə töhfə verəcəkdir.
 

Hindistanın Serum İnstitutu ildə 100-200 milyon doza istehsal etməyə hazırlaşır və Qananın Akkra şəhərində vaksin istehsalı zavodu tikilir. R21 dərmanının qiyməti bir neçə dollara başa gələcək.