Aprelin 11-də Riqada “Sputnik” və “Baltnews” informasiya portalları ilə əməkdaşlıq edən latviyalı jurnalistlərə qarşı bir sıra məhkəmə prosesləri başlayıb. Müttəhimlər kürsüsündə Avropa İttifaqının sanksiyalarını pozmaqda ittiham olunan 16 nəfər var.
 

Sfera.az bildirir ki, jurnalistlərin heç biri özünü günahkar hesab etmir. Prokurorluq 14 işi ayrıca prosesə ayırıb. Altı nəfər aprel, may və iyun aylarında məhkəmə qarşısına çıxarılacaq. Məhkəmə ilk olaraq 25 ildən artıq müxtəlif KİV-lərdə çalışan jurnalist Vladimir Dorofeyevin işinə baxacaq. Dorofeyev özünü təqsirli bilmədiyini, ona və həmkarlarına qarşı işin uydurma olduğuna inandığını bildirib.
 

Bəs ittihamın mahiyyəti nədir?
 

“Sputnik” (2016-cı ildə Latviyada bloklanıb, 2022-ci ildə isə Ukraynada müharibə başlayandan sonra bloklanıb) və “Baltnews” (2019-cu ildə bloklanıb) xəbər saytları Rusiyanın “Russia Today” (həmçinin bloklanıb) dövlət agentliyi ilə əlaqələndirilir. Milli Elektron Media Şurasının (NEPLP) fikrincə, onların fəaliyyəti Latviyanın təhlükəsizliyinə təhdid yaradır: nəşrlər Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibədəki hərəkətlərini dəstəkləyir, əsaslandırır və sistemli şəkildə milli ədavəti qızışdırır.


Qeyd edək ki, “Rossiya Seqodnya”nın baş direktoru Aİ-nin sanksiyalar siyahısında olan təbliğatçı və teleaparıcı Dmitri Kiselevdir. 2020-ci ilin dekabr ayında Latviya Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin (DTX) başlatdığı istintaq çərçivəsində “Sputnik” və “Baltnews” əməkdaşlarının evlərində 7 axtarış aparılıb, təqsirləndirilən şəxslər mətbuata açıqlamasında bildiriblər. Axtarışlar zamanı kompüterlər, mobil telefonlar, iş və şəxsi arxivləri olan məlumat daşıyıcıları götürülüb. “Sputnik” və “Baltnews”un latviyalı əməkdaşları sanksiya rejimini pozmaqda ittiham olunublar (Latviya Cinayət Qanununun 84-cü maddəsinin 1-ci hissəsi).
 

İttihama görə, jurnalistlər “qəsdən və eqoist motivlərlə sanksiyalar altında olan şəxsə iqtisadi resurs veriblər”. Bu maddə üzrə dörd ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə cəzasını nəzərdə tutur.
 

Təqsirləndirilən şəxslər vurğulayırlar ki, hüquqi şəxs kimi “Russia Today”ə qarşı sanksiyalar yalnız 2023-cü ilin fevralında elan edilib, onlar daha əvvəl nəşrlə əməkdaşlıq ediblər.
 

“Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti Aİ və Latviya qanunvericiliyinin geniş şərhini izləyib və belə qərara gəlib ki, “Russia Today”in baş direktoru Dmitri Kiselev şəxsi sanksiyalara məruz qaldığından, bu o deməkdir ki, o, dolayısı ilə “Russia Today” ilə jurnalistlərin əməkdaşlığından müəyyən fayda əldə edə bilər”- ittiham irəli sürülən jurnalistlər haqqında rəsmi açıqlamada deyilir.
 

Kim mühakimə olunacaq?
 

Müttəhimlər siyahısına “Baltnews” portalının keçmiş baş redaktoru Andrey Yakovlev, tanınmış latviyalı jurnalistlər Alla Berezovskaya, Yelena Kirillova, Vladimir Dorofeyev, Aleksandr Malnaç, Andrey Tatarçuk və Lyudmila Pribylskaya, siyasi fəal Vladimir Linderman, Avropa Parlamentinin köməkçisi daxildir. Tatyana Jdanok, Andrey Solopenko, həmçinin fotoqraf Sergey Melkonov var.
 

"Biz bu işi siyasi motivli, söz azadlığının əsas prinsiplərini pozan hesab edirik. Bu, jurnalistləri qorxutmaq, faktiki olaraq onların peşəkar fəaliyyətlə məşğul olmasını qadağan etmək məqsədi daşıyıb"- təqsirləndirilən jurnalistlər isə öz növbəsində mətbuata açıqlamasında bildiriblər.
 

İlk altı nəfərin məhkəmə iclasları aprelin 11 və 13, mayın 17 və 29, iyunun 4 və 14-nə təyin edilib.
 

Xatırladaq ki, 2020-ci ilin iyun ayında Latviyada “Russia Today” telekanalının yayımı qadağan edilib. Latviyanın Elektron Media üzrə Milli Şurası bəyan edib ki, RT qrupunun telekanalları faktiki olaraq Aİ Şurasının sanksiyaları tətbiq edilən rusiyalı təbliğatçı Dmitri Kiselevin nəzarəti altındadır.
 

Onu da xatırladaq ki, 2023-cü ilin yanvarında Latviyada Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti (DTX) Rusiyanın “Sputnik Litva” təbliğat portalının baş redaktoru Marat Kasemi saxlayıb. Müstəntiqlərin fikrincə, o, Latviyada və digər Aİ ölkələrində qadağan olunmuş yarımstansiya mediasını iqtisadi resurslarla təmin edib.

Xanım

Sfera.az