Azərbaycanda seysmik risklər: Bakı və bölgələr üçün yenilənən xəritələr nə deyir?
Hər il Azərbaycanda əhalinin çox zaman hiss etmədiyi, lakin rəsmi qurumlar tərəfindən qeydə alınan onlarla kiçik yeraltı təkan baş verir. Bu zəlzələlər əksər hallarda ciddi dağıntılara səbəb olmasa da, bir mühüm həqiqəti daim gündəmdə saxlayır: Azərbaycan seysmik aktiv zonada yerləşir və zəlzələ təhlükəsi realdır.
Bu təhlükə əhalidə daim suallar doğurur: ölkənin seysmik zonalarının xəritəsi yenilənibmi? Son illərdə bu sahədə hansı araşdırmalar aparılıb və nəticələr necədir? Paytaxt Bakı üçün risklər hansı səviyyədədir?
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası və Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin məlumatına görə, ölkə ərazisində seysmik risklərin daha dəqiq öyrənilməsi məqsədilə son 10–15 ildə mühüm işlər görülüb. Ölkənin müxtəlif bölgələrində yeni seysmik stansiyalar quraşdırılıb, mövcud stansiyalar müasirləşdirilib və məlumatların təhlili üçün rəqəmsal texnologiyalardan istifadə olunmağa başlanıb.
Bu işlər nəticəsində Azərbaycanın seysmik xəritələri daha da dəqiqləşdirilib və zonalar üzrə risk səviyyələri yenidən qiymətləndirilib.
Sfera.az xəbər verir ki, AMEA nəzdində Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin baş direktoru Qurban Yetirmişli Musavat.com-a açıqlamasında bildirib ki, seysmik təhlükə xəritəsi artıq hazırdır:
“Bir neçə rayonun seysmik xəritəsi hazırlanıb. Bu işi davam etdiririk, sona çatdırandan sonra ümumi masştabda xəritə də tərtib edəcəyik. Şamaxı, İsmayıllı, Şəki və Zaqatalanın seysmik xəritəsinin üzərində illərin statistikası əsasında işləmişik. Bu xəritələr baza məlumatını əks etdirir. Bu xəritələrdə parametrlər müəyyən olunur ki, onların əsasında ehtimal olunan hansısa maqnitudalı zəlzələləri söyləmək mümkündür. Hələlik bu işləri hissə-hissə edirik”.
Bakı şəhəri həm əhalisinin çoxluğu, həm də infrastrukturunun sıxlığı səbəbindən zəlzələ zamanı ən həssas ərazilərdən biri sayılır. Abşeron yarımadası geoloji quruluşu və aktiv tektonik qırılmaları səbəbindən tarixi dövrlərdə dəfələrlə dağıdıcı zəlzələlər yaşayıb.
Bəs hazırda Bakı üçün risk varmı?
“Bakının seysmik mikrorayonlaşdırma xəritəsi işlənir. Bu xəritələr ayrı-ayrı tikinti sahələrində tədqiqatlar aparılarkən baza məlumatı kimi istifadə olunur. Bu zaman ehtimal olunan risklər nəzərə alınır”, - deyə Qurban Yetirmişli bildirib.
