Yeni binalardakı liftləri kim dəyişdirməlidir: Tikinti şirkətləri, yoxsa sakinlər?

Prezident İlham Əliyev lift təsərrüfatının maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsini nəzərdə tutan sərəncam imzalayıb. Bu sərəncama əsasən çoxmərtəbli binalarda 200 lift quraşdırılacaq. Rəsmi məlumata əsasən, bir liftin quraşdırılma ilə birgə təxmini dəyəri 50 min manat olacaq. 

Lift quraşdırılacaq binalar SSRİ dövründə inşaa olunan 9 mərtəbəli binalardır. Sovet dövründə inşaa olunan binalarda liftlər dövlət vəsaiti hesabına dəyişdiriləcək. 

Qeyd edək ki, müstəqillik illərində də çoxlu sayda yeni bina tikilib. Artıq həmin binaların bəzilərində liftlərin dəyişdirilməsinə ehtiyac var. 
Bəs həmin binalardakı liftləri kim dəyişdirməlidir - bina sakinləri, yoxsa binanı tikən şirkətlər?

Mövzu ilə bağlı Sfera.az-a danışan daşınmaz əmlak eksperti Elnur Fərzəliyev bildirdi ki, müstəqillik illərində tikilən binalarda liftlər zamanla sıradan çıxır və çox hallarda təmir xərcləri mənzil sahibləri tərəfindən maliyyələşdirilir. “Tikinti şirkətləri liftlər sıradan çıxdıqda təmir işlərini mənzil sahiblərindən pul yığaraq həyata keçirirlər”, – deyən ekspert əlavə etdi ki, çoxmənzilli binalarda sakinlərdən hər ay kommunal ödənişlər alınır və bu ödənişlərin bir hissəsi liftlərin dəyişdirilməsi, fasadın boyanması və dam örtüyünün yenilənməsi kimi təmir işləri üçün nəzərdə tutulmalıdır: “Yığılan kommunal pulların ortalama 10 faizinin ayrı bir hesabda toplanması və bu vəsaitlərin liftlərin dəyişdirilməsi, eləcə də digər təmir işləri üçün istifadə olunması vacibdir”. 

Ekspert, liftlərin və digər qurğuların təmirinin mənzil sahiblərindən alınan əlavə vəsaitlər hesabına aparılmasının narazılıq yaratdığını da vurğulayıb. Buna görə də ekspert bina təsərrüfatını idarə edən tərəfin bu xərclərin əvvəlcədən nəzərə almasının vacib olduğunu dedi. 

E.Fərzəliyev köhnə binalarda olduğu kimi yeni binalarda da liftlərin təmirinin ixtisaslaşdırılmış şirkətlərə həvalə edilməsinin əhəmiyyətli olduğunu da qeyd etdi. Onun sözlərinə görə, bu halda yeni binalardakı mənzillər daha uzun müddət istifadə oluna biləcək: “Ölkə üzrə çoxmənzilli binalarda liftlərin bir qrupa tabe olması yaxşı olardı. Ayrıca bir qrup tərəfindən xidmətin təmin edilməsi liftlərin qısa zamanda sıradan çıxmasının qarşısını alardı. Bu cür sistemin tətbiqi xidmətin daha səmərəli olmasına və sakinlərin təmir xərcləri ilə bağlı narazılıqlarının azalmasına gətirib çıxara bilər". 

Ekspert onu da qeyd etdi ki, çoxmərtəbəli binalarda liftlər olmadan yaşayışı təmin etmək çətindir. E.Fərzəliyev köhnə tikili binalarda liftlərin böyük əksəriyyətinin artıq sıradan çıxdığını və bu vəziyyətin sakinlərdə ciddi narazılıq yaratdığını söylədi. Onun fikrincə, yeni binalarda da oxşar problemlərin yaranmaması üçün indidən zəruri tədbirlər, amartizasiya xərcləri nəzərə alınmalıdır. 

Bəsti Rəfizadə