"Dövlətin inkişafı onun fiziki cəhətdən sağlam yetişən gəncləri ilə sıx bağlıdır" - ŞƏRH
Uşaq və gənclərin fiziki və mənəvi inkişafı bir-birini tamamlayan və gücləndirən proseslərdir. Bu inkişafın dəstəklənməsi üçün ailə, məktəb, cəmiyyət və dövlətin birgə çalışması vacibdir. Gənclərin sağlam böyüməsi, onların cəmiyyətə faydalı fərdlər kimi yetişməsi və həyatlarına uğurla davam etmələri üçün hərtərəfli dəstək və qayğı təmin edilməlidir.
Sfera.az xəbər verir ki, bu barədə fikirləri professor Yusif Babanlı bildirib.
“Gənc nəsildə sağlamlıq mədəniyyətinin, sağlam həyat obrazına vərdişin tərbiyəsi və aşılanması dövrün vacib məsələlərindən biridir. Yaşlılarla bərabər, böyüməkdə olan, fiziki cəhətdən mükəmməl həyata daxil olan və qabaqcıl biliklərə yiyələnən gənc nəslin nümayəndələri də ölkənin dinamik inkişafı üzrə məsuliyyəti öz üzərlərinə götürməyə qabildirlər. Məhz buna görə də hökumətin dövlət, ictimai, qeyri-hökumət və digər strukturlarının bütün fəaliyyəti böyüməkdə olan nəslin harmonik cəhətdən inkişaf etmiş, əxlaqi cəhətdən zəngin və fiziki cəhətdən sağlam şəkildə formalaşmasına istiqamətlənib. Gənc nəslin fiziki tərbiyəsinin vacib istiqaməti yeniyetmələrin hərəki aktivliyinin yüksəldilməsi, təhsil alanların öyrədici, təşkilati, nizam-intizamlı xarakterə malik olan və gənclərin fiziki tərbiyəsinin mühüm tərəfi olan idman bölmələrinə intensiv şəkildə cəlb edilməsi hesab olunur. Müasir dövrdə bədən tərbiyəsinin kütləvi hala çevrilməsi vəzifəsi öz həllini tapmaqdadır ki, bu da elmi cəhətdən əsaslanmış və cəmiyyətin bütün təbəqələrini əhatə edən fiziki tərbiyə sisteminə əsaslanır. Əhalinin müxtəlif yaş qruplarının fiziki inkişafı və hazırlığı üzrə proqram-dəyərləndirmə normativlərinin dövlət sistemləri mövcuddur. Məlum məsələdir ki, hər bir dövlətin gələcək inkişafı onun fiziki cəhətdən sağlam yetişən gəncləri ilə sıx bağlıdır. Məhz belə bir gənclərin inkişafı təlim-təhsil müəssələrindən başlayır”.
O qeyd edib ki, məktəblərdə fiziki tərbiyənin məzmunu uşaq və yeniyetmələri fiziki tərbiyə və yaradıcı fəaliyyətə istiqamətləndirən iki komponentin vəhdəti kimi başa düşülür.
“Birinci komponent, uşaq və yeniyetmələrdə fiziki tərbiyə, sağlamlıq mədəniyyətinin insanın ümumi mədəniyyətinin bir elementi olması haqqında tam nəzəri təsəvvürlər formalaşdırır. Bu, şəxsiyyətin hərtərəfli fiziki və mənəvi inkişafı haqqında əsas biliklərin mənimsənilməsi və “insan-insan”, “insan-cəmiyyət”, “insan-istehsal”, “insan-dövlət”, “insan-təbiət” münasibətlərinin başa düşülməsi vasitəsilə əldə olunur. Məzmunun ikinci komponenti, fiziki tərbiyə prosesini sağlamlıq-fiziki tərbiyə və idman fəaliyyəti üsullarının yaradıcı şəkildə mənimsənilməsi və onlardan sağlamlıq, təhsil, inkişaf və tərbiyə sahəsindəki məsələlərin həllində istifadə bacarığının formalaşmasına yönəldir. Bu komponent başqa cür fiziki tərbiyə sahəsində ümumtəhsil hazırlığının ümumdövlət standartının əsasını təşkil edən komponent də adlandırılır. O, dini, milli və fərdi xüsusiyyətlərdən asılı deyil. Şəxsiyyətlərarası münasibətlərdə müstəqilliyin, özünənəzarətin, qarşılıqlı nəzarətin formalaşması, dəyişən mühit şəraitində qabiliyyətlərin həmin yönə istiqamətlənməsi vacibdir. Burada cəldlik, sərrastlıq, güclülük, çeviklik, dəqiqlik kimi reaksiyaların inkişafı, eləcə də şəxsi məqsədlərin əldə olunması üçün iradi səy göstərilməsi vacibdir. Bütün bunlar isə nəticədə insanın müxtəlif şəraitlərdə öz davranışlarına nəzarət etmək qabiliyyətini formalaşdırır. Deməli, təhsil alanların yuxarıda sadalanan fiziki keyfiyyətlərinin inkişaf etdirilməsi insanın daha zəngin, mənəvi və əxlaqi dünyasının təşəkkül tapmasına gətirib çıxarır. Beləliklə, şəxsiyyətin əsas keyfiyyət və xüsusiyyətlərinin formalaşmasında fiziki tərbiyənin rolu olduqca böyükdür.
İnsan mücərrəd şəkildə fikirləşməyi bacarmalı, ümumi mövqeyini ortaya qoymalı və bu mövqeyə uyğun şəkildə hərəkət etməlidir. Yalnız düşünmək və nəticələr çıxarmaq kifayət deyildir. Bununla bərabər, bu nəticələri öz həyatına tətbiq etməyi də, uğur əldə etmək yolunda çətinlikləri aşaraq qarşıya qoyulmuş məqsədlərə nail olmağı da bacarmaq lazımdır. Bütün bunlara isə düzgün şəkildə fiziki tərbiyə vərdişlərinə yiyələnmək nəticəsində nail olmaq olar”.
Ülkər Abdurahmanlı
Qeyd: Bu yazı Medianın İnkişafı Agentliyinin dəstəyi ilə hazırlanıb
Mövzu: Uşaq və gənclərin fiziki və mənəvi inkişafı.
