"İnklüziv cəmiyyətlərin qurulması üçün fərqliliklərin aradan qaldırılması” mövzusunda VI Qlobal Bakı Forumu martın 16-da öz işini davam etdirdi. Bakıda Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin dəstəyi və Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin (NGBM) təşkilatçılığı ilə keçirilən, dünyanın onlarla ölkəsindən 500-dən artıq qonağın qatıldığı mötəbər tədbirin ikinci günündə "Regional təhlükəsizlik, regional sülh: Orta Şərq” adlı panel müzakirələri aparıldı.
Bunu Livanın sabiq baş naziri (2005-2009) Fuad Siniora panel müzakirələrində dedi. Natiq ardınca İranın baş verənlərdə neqativ rol oynamasından bəhs etdi: "Mən demək istəmirəm ki, bir sıra ərəb liderləri ədalətsiz rol oynayıb, baxmayaraq ki, onların da günahı var. Biz bu gün İranın müdaxiləsini görürük. Bu, davam edir. Regionda olan bir ölkə öz müdaxiləsi ilə strateji balansı pozmağa çalışır. Bu gün İran rəhbərliyi hesab edir ki, dünyanın istənilən ölkəsinin daxili işlərinə qarışa bilər. İran rəhbərliyi ”İraq, Suriya və Yəməndə aparıcı rol oynamalıyıq" deyir. Bu isə regionda qeyri-sabitlik mənbəyidir".
Burbulis münaqişələrdən də bəhs etdi: "Elə bir tarixi münaqişə, problem yoxdur ki, onu həll etmək mümkün olmasın. Biz hesab edirik ki, nəsillər, dinlər, mədəniyyətlər arasında inamın yaradılması üçün hərtərəfli iş görmək lazımdır. Bu işlərin hamısını ümidi itirmədən mütəmadi etmək lazımdır”.
Bosniya və Herseqovinanın keçmiş baş naziri Zlatko Laqumciyanın moderatorluğu ilə keçirilən "Balkan regionun indiki və gələcək vəziyyəti: regional təhlükəsizliyin təməli və ya yeni geosiyasi şahmat lövhəsi?” adlı panel müzakirələrində Balkan regionunda təhlükəsizlik və iqtisadi inkişafla bağlı danışıldı. Moldova prezidenti İqor Dodon bildirdi ki, hegemon dövlətlər arasında uzlaşma mümkün olmadıqda, bundan daha çox kiçik dövlətlər əziyyət çəkir: "Balkan ölkələri buna bariz nümunədir. Bu regionda təhlükəsizliyin təmin olunmasında Avropa İttifaqının rolu təqdirəlayiqdir. Düşünürəm ki, münaqişələrin həlli ərazi bütövlüyü, suverenlik prinsipləri əsasında olmalıdır”.
Albaniya prezidenti İlir Meta dedi ki, onun ölkəsi regionun kiçik dövlətidir: "Yuqoslaviyada baş verənlərə görə Albaniyada qeyri-sabit vəziyyət hökm sürürdü. Düşünürəm ki, vətəndaşlarımızın rifahını artırmaq, regionda daimi sülhün təmin olunması baxımından Avropa İttifaqına üzvlük yeganə çıxış yoludur”.
Xorvatiyanın keçmiş prezidenti İvo Yosipoviç qeyd etdi ki, NATO-ya üzv olmaq bir vaxtlar çox vacib amil idi: "Bu, rəsmi tələb olmasa da, NATO-ya üzvlük həm də Avropa İttifaqına üzvlüyü şərtləndirirdi. Balkan regionundakı bütün ölkələr iqtisadi cəhətdən inkişaf etməyiblər. Demokratik standartlar aşağıdır, korrupsiya halları, ifrat milliyyətçilik mövcuddur ki, bu da region dövlətlərinin Avropa İttifaqına üzvlüyü qarşısında duran əsas maneələrdir”.

Günün sonunda "Yeni Müsavat” bununla bağlı aldığı məlumata görə, Forumda qəfildən halı pisləşən türkiyəli deputatın müalicəsi prezident İlham Əliyev tərəfindən şəxsən nəzarətə götürülüb. Musavat.com bununla bağlı mötəbər mənbələrdən məlumat alıb. Ölkə rəhbərinin müvafiq göstərişlərindən sonra Baş katib Mərkəzi Klinik Xəstəxanaya yerləşdirilib və operativ müayinələrdən sonra tıxanmış damar açılıb, stend qoyulub. Odur ki, türkiyəli deputatın durumunun daha da kritikləşməsinin qarşısı alınıb.
              ***

Çinin Avropa ilə bağlı təşəbbüslərini təqdir edən Makedoniya prezidentinin sözlərinə görə, Çin artıq ABŞ-ı elmi müstəvidə üstələyib: "Çinin patentlərinin sayı ABŞ-da qeydə alınan patentlərin sayından çoxdur. Eyni zamanda, Çin 2022-ci ilə qədər 166 peyk vasitəsilə şəbəkə yaratmaq niyyətindədir. Bundan başqa, 100 mindən çox çinli tələbə dünya universitetlərində təhsil alır. Bu tələbələr Çinə qayıtdıqdan sonra öyrəndiklərini Çinin inkişafına yönəldirlər. Əlbəttə, bütün bunlar Çinin qlobal iqtisadi gücə çevrilməsinə xidmət edir”.
Serbiyanın sabiq prezidenti Boris Tadiç bildirib ki, ABŞ Çinin strateji tərəfdaşıdır.
Çinin öz silahlı qüvvələrinə böyük vəsait ayırdığını söyləyən sabiq prezidentin sözlərinə görə, Çinin Asiyada əsas rəqibi Yaponiyadır.
Qərb demokratiyasının Çinə ixracını mümkün hesab etməyən Macarıstanın keçmiş baş naziri Peter Medeşi Çinin öz yolu ilə hərəkət etdiyini, bu yolun ənənələrə adekvat olduğunu vurğulayıb: "Çin dünyada ikinci güc kimi yer tutmaqdadır. Çində dəyişikliklər çox aramla baş verir. Bu gün Çinin çox güclü rəhbəri var və onun gələcəyə baxışı aydındır. Çin növbəti illər ərzində daha fəal olacaq. Çox güman ki, Çin suverenliyini mühafizə edib saxlayacaq, eyni zamanda çox sərt xarici siyasət yürüdəcək. Onu da unutmaq olmaz ki, Çinin hərbi xərcləri gündən-günə artır”.
Nepalın sabiq baş naziri Madhav Kumar Çini ölkəsinin uğurlu tərəfdaşı adlandırıb.