2024-cü ildə dünyada karbon emissiyası rekord həddə çatacaq - Araşdırma

Dünyada karbon emissiyaları bu il yeni rekord həddə çatacaq və növbəti 6 il ərzində davamlı artacaq.

Sfera.az xəbər verir ki, Ekseter Universiteti, Şərqi İngiltərə Universiteti (UEA), CICERO Beynəlxalq İqlim Araşdırmaları Mərkəzi, Münhen Lüdviq-Maksimilian Universiteti, Alfred-Vegener Universitetindən tədqiqatçıların daxil olduğu Qlobal Karbon Layihəsi elmi qrupunun yeni araşdırmasına görə, karbon emissiyası 2023-cü ilə nisbətən 0,8 faiz artaraq 37,4 milyard tona çatacaq. Bu artımla cari ildə qlobal karbon emissiyalarında yeni rekord səviyyə qeydə alınacaq.

Proqnozlaşdırılır ki, 2024-cü ildə kömür və neftdən istifadə ilə əlaqədar karbon emissiyaları müvafiq olaraq 0,2 faiz və 0,9 faiz artacaq. Təbii qazın yaratdığı karbon emissiyalarında isə artım 2,4 faiz olacaq. Meşələrin qırılması nəticəsində torpaqlardan istifadənin dəyişməsi də karbon emissiyasını artıracaq.

Araşdırmalar göstərir ki, meşələrin qırılmasına görə əlavə olaraq 4,2 milyard ton karbon emissiyası baş verəcək. Bu göstəricini də nəzərə aldıqda 2024-cü ildə ümumi karbon emissiyası 41,6 milyard tona yüksələcək. Müqayisə üçün bildirək ki, 2023-cü ildə ümumi karbon emissiyaları 40,6 milyard ton olub.

Son 10 il ərzində qalıq yanacaqlardan karbon emissiyaları artıb, torpaqdan istifadənin dəyişməsindən yaranan emissiyalar isə orta hesabla azalıb və ümumi emissiyalar bu müddət ərzində təxminən eyni qalıb. Bununla belə, bu il şiddətli quraqlıq şəraiti və meşə yanğınları nəticəsində yaranan emissiyalar səbəbindən meşələrin qırılması səbəbindən qalıq yanacaqlardan karbon emissiyaları və torpaqdan istifadə dəyişikliyi artmağa başlayıb.

Araşdırmalara görə, hazırda hər il 40 milyard tonu keçən atmosferə karbon emissiyalarının səviyyəsi artmaqda davam edir və bu, getdikcə daha təhlükəli qlobal istiləşməyə səbəb olur. Qlobal emissiyaların 32 faizi Çində baş verir. Qlobal səviyyədə emissiyanın 13 faizi ABŞ-də, 8 faizi isə Hindistanda olur. 2024-cü ildə Çində və Hindistanda emissiyalar artsa da, ABŞ və Avropada azalacaq. Daha çox azalma 3,8 faizlə Avropa İttifaqı ölkələrində olacaq.

Vasif