Fərqli adla tanıdığımız bir sıra tarixi şəxslər var. Əslində isə, öz adları tamam başqa idi. Onların bəzilərinin heç öz adlarını niyə, hansı səbəbə görə dəyişdikləri bizə məlum deyil.

Sfera.az öz adlarını dəyişdirmiş bəzi şəxsiyyətlərin siyahısını təqdim edir.


Ketrin

O, 1729-cu ildə Prussiyanın Pomereniya bölgəsində Sofi Friderik Oqust fon Anhalt-Zerbst-Dornburq kimi anadan olub. Həyat yoldaşı III. Peterlə tanış olanda onların hər ikisinin 10 yaşı var idi, lakin həmin gün Ketrin onu sevməmişdi. Peter oyuncaq əsgərlərlə oynayan və içki içən darıxdırıcı uşaq idi. Evləndikdən sonra aralarında ciddi münasibət olmayıb. Sofi evin bir küncündə dayanıb, Peteri digər küncdə saxlayırdı. O, müdrikcə adını Katerina olaraq dəyişdirdi. Bu adla rus təbəələrinin onu övladlığa götürmələri asanlaşar və heç olmasa xalq öz adını tam deyə bilərdi. Sophie Friederike Auguste von Anhalt-Zerbst-Dornburgu bir anda söyləmək həqiqətən də çeviklik tələb edir. Bir sözlə, tarix təkrar olundu, III. Pyotr Rusiya çarı oldu. Katerinanın gözlədiyi fürsət gəldi. 6 aydan sonra saray çevrilişi ilə Pyotru taxtdan saldı və özü taxta çıxdı. O, Rusiyanın qızıl əsri adlandırıla biləcək dövrü açacaq və təbəələri tərəfindən "Böyük Yekaterina" adlandırılacaqdı.


Nelson Mandela

Xalqı tərəfindən Mandelaya layiq görülən bir çox adlar var. Qəbiləsinin adı olan “Madiba” adı ilə də tanınan Mandela, ölkəsində ata mənasını verən “Tata” və baba mənasını verən “Khulu” adları ilə də tanınır.

Mandela - Nelson - adını məktəbə başlayandan sonra alıb. O dövrdə Cənubi Afrikada məktəbə başlayan uşaqlara “xristian adı vermək” adi bir təcrübə idi. Mandelanı onun şərəfinə adlandıran müəllimi Mdinqana Nelson adını seçmişdi ki, ağdərili Cənubi Afrikalı mühacirlər rahatlıqla danışa bilsinlər.

Mandelanın əsl adı Rolihlahladır. Atasının verdiyi bu ad “ağacın budağını yıxmaq” mənasını verir. Gündəlik dildə bu, “problem yaradan” deməkdir.!Mandela Nelson adını qəbul etməsi, heç də təəccüblü deyil.


Leon Trotski

Əsl adı Lev Davidoviç Bronşteyndir. Onun Trotski adını necə alması hekayəsi də olduqca maraqlıdır. Çar Rusiyası öz dövrünü çox qabaqlayan bir ölkə idi. Qabaqcıl demokratiyanın ilk nümunələrini təqdim etmiŞdi. Marksist dissident kimi Lev Davidoviç Bronşteyn də demokratiyanın bu parlaq təcrübəsindən öz payını aldı. Baxışlarına görə Sibirə sürgün edildi. Burada evlənib uşaqları olan Bronşteyn fürsət tapan kimi sürgündən qaçmaq istəyirdi. O, gözətçi pasportunu oğurlayaraq yeni həyatına başlayıb. Həmin pasportdakı ad da dünyaca məşhur bir ada çevrildi: Leon Trotski.

Willy Brandt

Əsl adı Herbert Ernst Karl Frahm idi. 1929-cu ildə Sosialist Gənclər hərəkatına, 1930-cu ildə Sosial Demokrat Partiyasına qoşulub. Bununla belə, işlər yolunda getmədi. Nasistlər hakimiyyətdə güclərini artırdıqdan sonra bütün sosial-demokratlar da rejimin təqib və təzyiqinə məruz qaldılar. 1933-cü ildə şəxsi əlaqələrindən istifadə edərək Gestapodan qurtulmaq üçün Norveçə qaçdı. Burada da o, Willy Brandt adını seçdi ki, nasist agentləri onun arxasınca düşməsin. O, 1948-ci ildə rəsmi olaraq adını Willy Brandt olaraq dəyişəcək, 1964-cü ildən 1987-ci ilə qədər Federal Respublikasının kansleri olacaq və 1971-ci ildə bu adla Nobel Sülh Mükafatını alacaqdı.


Geronimo

"Yaşadığım müddətdə yaxşı yaşamaq istəyirəm" dedi Geronimo. O, həm də ağlara qarşı mübarizə aparan sonuncu hindli kimi tanınır. Apaçi qəbiləsinin qəhrəman başçısı bu adla doğulmayıb. Meksikalılar onun qəbiləsinə hücum edib bütün ailəsini qətlə yetirməzdən əvvəl onun adı "Göyalhka", "əsnəyən adam" mənasını verirdi. Bu hücumdan sonra “əsnəyən adam” dəyişdi. Dostlarının dediyinə görə, o, indi daha əsəbi və dözümsüz olmuşdu. Xüsusilə meksikalılara qarşı vəhşi hücumlar həyata keçirdi. Onun onlarla meksikalı əsgərə hücum etməsi və ona atılan güllələrdən asılı olmayaraq, hamısını bıçaqla öldürməsi ilə bağlı hekayələr var. O, meksikalıları o qədər qorxutdu ki, ona "Ölüm müqəddəsi" St.Jerom adlandırdılar. İspan dilində “Geronimo”- Onu da bu adla çağırırdılar.



Kaliqula
 

Bu gün bu ad dəlilik və vəhşiliklə əlaqələndirilir. Halbuki Caligula “kiçik ayaqqabı” deməkdir.

Kaliqula doğulanda adı Qayus idi. O, Germanik adlı nüfuzlu bir əsgərin oğlu idi. Atası onu döyüş meydanlarına aparanda ona kiçik əsgər paltarı geyindirmişdi. Onların ayaqqabıları da adi əsgərlərin ayaqqabılarına nisbətən miniatür idi və belə ayaqqabılar kaliaqa adlanırdı. Kaliqula sadəcə olaraq bu ayaqqabıları geyən mənasını verən ləqəb idi.

Kaliqula bu addan nifrət etsə də, tanındı və özü də bu ada iddialı oldu. Lakin o, öz hərəkətləri ilə bu ada o qədər dəhşətli məna verib ki, bu gün dünyanın bütün dəli diktatorlarını “Kaliqula” ilə eyniləşdirirlər.


Çingiz xan

Monqolların böyük xanı təxminən 1162-ci ildə Onon çayının sahilində anadan olmuşdur. Onun adı "dəmir" və ya "dəmirçi" mənasını verən "Timuçin" idi. O, 1206-cı ilə qədər Çingiz xan adından istifadə etməmişdir. Cengiz adının mənası hələ də tarixçilər arasında mübahisə mövzusudur. Bu, "Ədalətli" və ya "Okean" mənasını verə bilər. Kontekstində Çingiz xan “Böyük Xan” mənasında da işlənmişdir.


Lao Tzu

Taoizmin banisi Lao Tzunun əsl adı "uzun qulaq" mənasını verən Li Er idi. Belə bir böyük hərəkata öncülük edən bir insan üçün “uzunqulaq” bir az biədəb olduğu üçün o, “Böyük Ustad" mənasını verən Lao Tzu adını alıb.
Taoizm əsrlər boyu Çin mədəniyyətinə təsir etdi və bu gün onun təlimi milyonlarla insan tərəfindən qəbul edilir.


Çe Guevara

Bask və irland kökləri olan Çe Gevaranın əsl adı Ernesto Guevara de la Lynch / Serna idi. "Oğlumun damarları irland üsyançılarının qanı ilə doludur" deyə atası o, doğulanda öyünürdü.

Ernesto 24 dekabr 1953-cü ildə Qvatemalaya yola düşdü. Bütün argentinalılar kimi o da nitqini bitirmək üçün birhecalı “che” sözündən istifadə edirdi, Mərkəzi Amerikalılar isə argentinalıları ələ salmaq üçün “che” adlandırırdılar. Bir gün Ernesto Gevaranı Qvatemalada gəzərkən görən Niko Lopez dostuna “Bax, Çe: Argentinalı” deyib. Bu andan etibarən ona "Çe" adı verilməyə başladı. Bu adı bütün dünya eşidəcək və o adın sahibi heç vaxt unudulmayacaqdı.

Aysel

Sfera.az