Yeddi yaşlı uşağın qaynar qaşıqla dağlanması - Psixoloq Bərdədəki olayı şərh edir

11:18 / 24.05.2021
2258
"Cəmiyyət
olaraq istər psixoloji, istərsə də fiziki şiddətə qarşıyıq. Amma təəssüf ki, bu
gün bəzi valideynlər şiddəti adi hal hesab edirlər”.
Bunu Sfera.az-a açıqlamasında psixoloq Fərqanə
Mehmanqızı ötən gün Bərdə rayonunda 7 yaşlı oğluna şiddət göstərən, onun əllərini
yandıran ana ilə bağlı danışarkən bildirib. O, şiddətin hansı hallarda yarana
biləcəyindən söz açıb:
"Bu cür halları "mən döyülmüşəm, nolub ki” deyib
müqayisə edənlər də var. Valideyndə özgüvənsizlik olanda, fikrini izah edə bilməyəndə,
qarşı tərəfə aqressiya göstərəndə şiddət yaranır. Ümumiyyətlə şəxsiyyət
olaraq, hər birimiz daxilimizdə olan
hisləri hərəkətlərimiz və bədən dilimizlə göstəririk, bunu münasibətlərimizə
yansıdırıq. Daxili aqressiyadan əziyyət çəkən insanlar adətən övladlarına, o
cümlədən ətrafındakı insanlara qəzəbli olurlar. Hələ söhbət övladdan – özündən
zəif, heç kim tərəfindən mühakimə olunmayacaq bir insandan gedirsə, ona
aqressiyaları daha çox olur.
Davranışlarına görə hər bir insan məsuliyyət
daşımalıdır. Uşağın hər bir hərəkəti valideynin məsuliyyətidir və onun
cavabdehliyindədir. Biz adi ağacı belə yetişdirəndə vaxtlı-vaxtında qulluğunu
edirik. İnsan böyütmək görün nə deməkdir. Bu baxımdan hər kəs dünyaya övlad gətirməmişdən
əvvəl, buna hazır olub olmadığını dərk etməlidir”.
Müsahibimiz qeyd edib ki, uşaqlar yanlış addım atan
zaman bu, düzəldilməlidir, lakin cəza metodlarında diqqətli olmaq lazımdır:
"Psixoloji və fiziki şiddəti qırağa qoyaq. Hər bir
uşağın, o cümlədən ailənin individual psixologiyası və yanaşma tərzi var. Bərdədəki
sözügedən ailənin də cəza metodları onun yanaşmasını ortaya qoyur. Deməli, ailədaxili
aqressiya var ki, uşağa da şiddət göstərilir. Başa düşmürlər ki, həmin uşaqda
hansı psixoloji problemlər yarada bilərlər və gələcəyin hansı formalaşmış şəxsiyyətini
cəmiyyətə verə bilərlər. Uşaqlara yanaşma individual olmalıdır. Əgər valideynlər
bu işin öhdəsindən gəlməyi, uşağın hər hansı yanlış hərəkətini korreksiya etməyi
bacarmırlarsa, mütəxəssislərə müraciət edə bilərlər ki, yollarını izah etsinlər,
yönləndirsinlər. Ortada şiddət varsa, deməli valideyndə hər hansı psixoloji
problem var. Öz canından, qanından olan insana necə ağrı-acı vermək mümkündür?
Demək, içindəki travma o qədər yüksəkdir ki, özünü itirməyə gətirib çıxarır.
Özünü tərbiyə etməsən, bu, gələcəkdə övladında, həmçinin özündə də problemlərə
səbəb olacaq. İnsan özünütərbiyədən başlamalıdır”.
Günay Rəsulqızı