Pensiyalar azaldılacaq? - İndeksləşdirilərsə...
15:19 / 18.05.2021
3755
2021-ci ilin yanvar-mart aylarında ölkə iqtisadiyyatında muzdla çalışan işçilərin orta aylıq nominal əməkhaqqı əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 4,2 faiz azalaraq 713,2 manat olub.
Orta aylıq əməkhaqqının azalması dinamikası birinci rübün bütün aylarında müşahidə edilib və istisna edilmir ki, ilin yekununda da əməkhaqqı səviyyəsi azalsın. Əgər belə olarsa, o halda pensiyaların indeksləşdirilməsi hansı şəkildə həyata keçiriləcək?
Sfera.az xatırladır ki, Azərbaycanda hər il pensiyaların məbləği orta əməkhaqqı səviyyəsindəki artım tempinə uyğun olaraq indeksləşdirilir. 2020-ci ildə orta əməkhaqqı 11,4 faiz artdığından 2021-ci ildə pensiyaların sığorta hissəsi də o qədər artırılıb.
Orta əməkhaqqı azalacağı halda pensiyalar da indeksləşdirilərək azaldılmalıdırmı?
Əməkhaqqı səviyyəsinin azalmasının pensiyalara təsirini şərh edən Vətəndaşların Əmək Hüquqlarının Müdafiəsi Liqasının sədri Sahib Məmmədov bildirdi ki, pensiyalar əməkhaqqı səviyyəsində artım baş verdikdə indeksləşdirilir, əməkhaqqı səviyyəsi azaldıqda isə indeksləşdirmə həyata keçirilmir:
"Qanunvericiliyə uyğun olaraq hər il əməkhaqqındakı orta artım sürətini əsas götürərək hesablama aparılır. Bununla bağlı sərəncam vermək səlahiyyəti də ölkə prezidentindədir. Pensiyaların indeksləşdirilərək azaldılması nəzərdə tutulmur”.
S.Məmmədov qeyd etdi ki, orta əməkhaqqı maaş fondunun işçilərin orta siyahı sayına bölünməsi yolu ilə hesablanır. Ekspert dedi ki, faktiki əmək haqqı azalmadığı təqdirdə də işçi sayının artması ilə orta əməkhaqqı səviyyəsi azala bilər. Bu baxımdan o, əməkhaqqının azalması halının həqiqətdə baş vermədiyini dedi:
"Əməkhaqqı necə azala bilər? Məsələn, dövlət qulluğunda azalma yoxdur, dinamika müsbətə doğrudur. İlbəil inflyasiya baş verir və buna uyğun olaraq əməkhaqları artır. Qiymət artımları olan şəraitdə maaşların azaldılması müşahidə edilmir. Rəsmi əmək münasibətləri olan özəl sektorda da belədir”.
Xatırladaq ki, Pensiyaların indeksləşdirilməsi "Əmək pensiyaları haqqında” Qanunla tənzimlənir. Adıçəkilən qanunun 29-cu maddəsi əmək pensiyalarının indeksləşdirilməsi qaydasını müəyyənləşdirir.
Həmin maddəyə əsasən əmək pensiyasının sığorta hissəsi ildə bir dəfə ölkə üzrə orta aylıq nominal əməkhaqqının müvafiq icra hakimiyyəti orqanı (Dövlət Statistika Komitəsi) tərəfindən müəyyən edilən illik artım tempinə uyğun olaraq indeksləşdirilir.
Vasif
Sfera.az
