Pekinin Baydenə olan ümidləri özünü niyə doğrultmadı?
12:03 / 12.10.2021
1016
ABŞ-ın
keçmiş prezidenti Donald Trampın 4 illik hakimiyyəti dövründə Çinlə münasibətlər
xeyli gərginləşdi. Pekin ümid edirdi ki, Trampın əsas rəqibi Co Bayden Ağ Evdə əyləşəndən
sonra gərginlik nisbətən azalacaq və münasibətlər keçmişdə olan dövrə
qayıdacaq. Ancaq münasibətlər əvvəlkitək gərgindir. Əksinə Vaşinqton Çinə qarşı
yeni addımlar barədə düşünür.
Sfera.az
bildirir ki, bu sözləri "Atlas” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Elxan Şahinoğlu
deyib.
"Çin
Xarici İşlər Nazirliyi yeni mərkəzin yaradılmasını münasibətlərə daha çox zərər
vuracağı ilə bağlı bəyanatla çıxış edib. Rusiya da yeni təsis olunan mərkəzə
etirazını bildirib. Moskvada hesab edirlər ki, yeni mərkəz Çinlə yanaşı,
Rusiyanı da hədəf götürəcək.
Çini
Vaşinqtonla münasibətlərdə son zamanlar iki hadisənin qeydə alınması da narahat
edib. Birincisi, ABŞ-ın sualtı gəmisi Çin sahillərinə yaxınlaşaraq bəlli
olmayan insidentlə üzləşib. Vaşinqton bu insident barədə beynəlxalq aləmə səhih
məlumat verməyib.
İkincisi,
ABŞ Tayvanda hərbi fəaliyyətini genişləndirir”.
"Görüşdə
ABŞ-ı prezidentin milli təhlükəsizlik məsələləri üzrə Ceyk Sallivan, Çini isə
hakim Kommunist Partiyasının beynəlxalq məsələlər üzrə şöbə müdiri Yan Tseçi təmsil
edirdilər.
ABŞ-Çin
münasibətlərinin gərginləşməsinə baxmayaraq, tərəflər toqquşma istəmirlər, bu
kimi risqləri azaltmaq barədə bəyanat verirlər. Ancaq hadisələrin inkişafı
toqquşma ehtimalını getdikcə artırır. Vaşinqton Çinin artan hərbi gücünə və
Tayvan adasını ələ keçirmək planlarına seyrçi qalmayacaq.
Tayvan
rəhbərliyinin açıqlamalarına görə, Çin 2025-ci il üçün Tayvan adasını ələ
keçirmək üçün plan hazırlayıb. Pekin bu iddiaları təkzib etməyib. Belə olan
halda Amerika Tayvan adasında hərbi varlığını artırmağa qərar verib. Amerikanın
nüfuzlu "The Wall Street Journal” dərgisində yayımlanan məqaləyə görə, Mərkəzi
Kəşfiyyat İdarəsi Tayvana 20 təlimçi göndərib. Həmin təlimçilər Tayvan
ordusunun xüsusi qruplarına intensiv təlimlər keçirirlər. Amerikanın məqsədi
Tayvanın müdafiə qabiliyyyətini artırmaqdır”.
E.
Şahinoğlu qeyd edib ki, Pekinin Vaşinqtondan tələbi budur ki, ABŞ Tayvanı
silahlandırmaqdan əl çəksin:
Beləliklə, Pekinin Baydenə olan ümidləri özünü doğrultmayıb. Başqa cür olması da çətindir. Çin öz hərbi gücünü artırdıqca, qonşu dövlətlərə qarşı əzələ nümayişi həyata keçirdikcə, o cümlədən Tayvan adasını ələ keçirmək üçün planlar hazırlayarkən, Amerikanın heç bir prezidenti Pekinlə münasibətləri normallaşdıra bilməyəcək”.
Turan
Rzayev
