Butulkada ən qədim mesaj tapılıb - 132 illik tarixi var
Macəra romanlarında çox vaxt qəhrəmanları pirat xəzinəsinə aparan şüşələrdəki məktublar olur. Təbii ki, onların real prototipləri var.
Sfera.az bildirir ki, ən qədim belə mesaj Avstraliya çimərliyində tapılıb. 132 illik tarixi olan şüşədəki ən qədim mesaj bir neçə il əvvəl Avstraliya çimərliyində tapılıb. Onun 69 il davam edən mühüm təcrübənin bir hissəsi olduğu məlum olub.
2018-ci ildə Avstraliyadakı Wedge adasının şimalındakı bir çimərlikdə Tonya İlman şüşə içərisində 132 illik mesaj aşkarlayıb.
"Bu, sadəcə olaraq gözəl köhnə şüşəyə bənzəyirdi və kitab şkafımda yaxşı görünəcəyini düşünərək onu götürdüm" - deyə İllman bildirib.
“Oğlumun sevgilisi qeydi qumu boşaltmağa gedəndə tapdı. Qeyd yaş idi, sıx qatlanmış və iplə bükülmüşdü. Onu evə aparıb qurutduq, açanda gördük ki, almanca, əlyazma mətnidir və qismən solğundur”.
Bəzi onlayn araşdırmalardan sonra İlman və həyat yoldaşı tapıntının Almaniya Dəniz Rəsədxanası tərəfindən okean səthi cərəyanlarını araşdırmaq üçün apardığı 69 yaşlı drift şüşəsi təcrübəsinin bir hissəsi ola biləcəyini təxmin ediblər.
Bu şüşələrə yerləşdirilən qeydlərdə onların dənizə atıldığı tarix, hadisənin baş verdiyi yerin koordinatları, gəminin adı və marşrutu, arxa tərəfində isə şüşəni tapan kəsin onu nə vaxt və necə qaytarması tələbi var idi. Məktubda tapıntının Alman Dəniz Rəsədxanasına və ya Alman Konsulluğuna qaytarılması istənilir.
İllmanın tapdığı qeydin təfərrüatları butulkanın hələ 1886-cı ildə Uelsin Kardiff şəhərindən İndoneziyaya, Makassara gedən gəmidə olduğunu göstərirdi. Qərbi Avstraliya Muzeyində və Alman Dəniz Rəsədxanasının müasir filiallarında kağızın tarixinin təyin edilməsi və əl yazısının müqayisəsini əhatə edən ekspertizadan sonra tapıntı indiyə qədər tapılan ən qədim “butulkalı mesaj” olduğu təsdiqlənib.
"İnanılmaz bir şəkildə Almaniyada arxiv axtarışı zamanı orijinal hava jurnalı aşkar edildi və orada 12 iyun 1886-cı ildə gəminin üzərinə uçan şüşənin atılması ilə bağlı bir qeyd var idi" - deyə Qərbi Avstraliya Muzeyində dəniz arxeologiyasının kuratoru assistent Dr. Ross Anderson bildirib.
“Tarix və koordinatlar şüşədəkilərə tam uyğundur”.
Bununla belə, ən qədim mesajın hansı olması uğrunda mübarizə davam edir. Rəqabət apara biləcək daha bir neçə yeni iddiaçı var.
2022-ci ildə Şotlandiyada bir evdə santexnik döşəmənin altında butulkada yazılmış 135 illik mesaj tapıb:
"James Ritchie və John Grieve bu mərtəbəni tikiblər, amma viski içmədilər. 6 oktyabr 1887-ci il. ."
Bu yaxınlarda Nyu-Cersi çimərliyində tapılan butulkadakı qeyd isə daha köhnə ola bilər.
Xanım
Sfera.az
